electronic stability programme: kayma olduğunu tespit edip önleyerek aracın kullanımı ve güvenliği artıran bir bilgisayar teknolojisidir.
--spoiler--
esp aracın yönlenmesinde bir kayıp algıladığında tekerleklere birbirinden bağımsız fren yaptırarak aracı sürücünün gitmek istediği yere yönlenmesine yardımcı olur. sözgelimi araç önden dışarıya savruluyorsa dış ön tekeri fren yaptırır. bazı sistemler motor gücünü gaz pedalından bağımsız olarak düşürebilir.
normal sürüş sırasında esp arkaplanda çalışarak sürücünün yönlendirmesi ve aracın yönlenmesini sürekli izler. sürücünün planladığı ve aracın gittiği yönü birbiriyle kıyaslar, bu iki ölçüm arasında fark olduğunda (yönlendirme kaybı) esp devreye girer. Islaklık, mıcır, çakıl vb yol koşullarından dolayı araç kontrolü kaybolursa; esp kızaklamanın yönünü hesaplayarak bağımsız fren yapmaya başlar, kızaklamanın tersine yatay tork yaratır. bu aracı sürücünün komut yönüne getirir, bunu yaparken motor gücünü de düşürebilir. esp buzlu zemin dahil her koşulda -fizik kuralları dahilinde- çalışabilir, ve insana kıyasla çok hızlı ve başarılı tepkiler verir.
esp bu hesapları algılayıcılardan saniyede yaklaşık 25 kere yaptığı ölçüm ile gelen bilgilere göre yapar.
şöyleki:
- direksiyon açısı sensörü: sürücünün gitmek istediği yönü algılar.
- savrulma sensörü: aracın dairesel hızını ölçer, direksiyon sensörü için referans bilgileri sağlar.
- yanal hızlanma sensörü: hall etkisine dayalı yanal hızlanmayı (spin atma) ölçer.
- tekerlek hız sensörü: tekerlek hızlarını ölçer.
esp bu bilgiler ışığında nasıl müdahale edilmesi gerektiğini saptar, ve bunu aracın elektronik kontrol devresi üzerinden abs, (bazılarında asr ile beraber) ve diğer emniyet elemanları yardımıyla uygular.
bazı sistemlerde esp mesafe sensörlerini de kullanarak kazaları önlemeye yardımcı olur.
ancak esp'nin performansı artırmaya yönelik değil, tehlikeyi önlemeye yönelik bir sistem olduğu unutulmamalıdır, çok sert bir manevrayı kurtaramaz, yada aracın tekerleklerini yerden kesen su biritinkisine aşırı hızlı girmenin neticesinde oluşan kızaklamaya karşı hiç birşey yapamaz.
esp kazaları engellemek için en etkili teknolojilerden biridir. ölümcül çarpışmaların %43ünde, ölümcül tek araba kazalarının %56sında, ölümcül yuvarlanmaların %77-80 civarında hayat kurtarıcıdır.
uzmanlara göre esp araç güvenliğinde emniyet kemerinden sonraki en büyük gelişmedir.
