işkence aslında bir uygarlık göstergesidir. sadece barbarlar düşmanlarını işkenceden geçirmeden bodoslamadan öldürürler.
mesela tarihin en eski ve en değerli uygarlıklarından olan çinliler bu payeyi biraz da işkence kavramına getirdikleri yeni açılımlarla, yöntemlerle hak etmişlerdir.
tabii ki bir uygarlığın teşekkülünde işkencenin tek başına bir kıymeti harbiyesi yoktur. ama işkence o uygarlık yekununun merhalelerinden biridir.