insanlık tarihinde kişi başına düşen milli gelir son yedi bin senedir ilk kez 18.yy ın ortalarında, endüstriyel ekonomi açısından her makineyi üreten makinenin, çağdaş tornanın geliştirilmesiyle başladı.
bu sayede milyonlarca köylü, fabrikalarda vardiya sistemiyle çalışmaya başladılar.
yeni borçlanma sistemi, insanları daha çok çalışmaya ve dine daha az vakit ayırmaya sevk etti.