ilk türkçe roman taaşşuk-ı talat ve fitnat'ın
ilk türkçe sözlük kamus-i türki'nin yazarıdır.
kütadgu bilig ve ortaçağ kıpçakçası adlı eserleri ile türk dilinin gelişimine katkı sağlamıştır.
daniel defoe ve victor hugo'nun eserlerini türkçe'ye tercüme etmiştir.
kendisi hem türk milliyetçisi hem de arnavut milliyetçisi sayılabilecek görüşlere sahiptir. dilin sadeleşmesini ve Türkçeleşmesini savunmuş, bunun için gerekirse Türkçenin en eski kaynaklarına ve Doğu Türkçesine (Çağatayca) başvurulmasını önermiştir.
