dini inançların büyük ölçüde doğduğumuz yer ve aile tarafından belirlenmesi; hangi dinin etkisinde büyüyeceğimizin ve dolayısıyla hangi inancı benimseyeceğimizin büyük oranda tesadüflere, yani doğum yeri ve ailenin inançlarına bağlı olmasını ifade eden problem. Kısacası farklı bir aile ve kültür içinde doğsaydık şu an veya geçmişte sahip olduğumuz inanca çok büyük bir ihtimalle sahip olmayacaktık. bu durumda ulaşacağımız sonuçlar nedir?
Örneğin hindistan'da doğan biri büyük olasılıkla Hindu bir ailede büyüyecek ve Hinduizm'e inanacak. Türkiye'de doğan bir kişi Müslüman bir ailede büyüyecek ve islam'ı benimseyecek. meksika'da doğan bir kişinin Hristiyan olma ihtimali yüksek. Japonya'da farklı gibi. gayet basit.
Bir kişinin sonradan araştırarak dinini değiştirme ihtimalinin çok düşük olduğu göz önünde bulundurulduğunda büyük çoğunluğun inançlarının rastlantısal ve çevresel faktörler tarafından belirlendiği yani kendi seçimleri olmadığı açık gibi görünüyor.
şans faktörü tarafından belirlenmiş olan inancının hakikat olduğunu iddia eden biri mevcut ailesinde/kendi inancının yaygın olduğu bir ülkede doğmasının onu diğerlerinden avantajlı konuma getirmesine mantıklı bir cevap; farklı bir ailede/ülkede doğsaydı yine aynı inanca mensup olabileceğine ihtimal verebilir mi?
dinleri sorgulayıp araştırarak inancını kaybettiğini ifade eden kişiler bile bir gün tekrar inanmaya başlarlarsa yine içinde yetiştiği, önceden sahip olduğu dine dönmeye meyilli oluyor bambaşka bir kültürün dinine inanmıyor genellikle ki bu da yine kendi seçimleri değil aslında.
iyi bilinen bir mesele gibi görünse de konu hakkında tatmin edici bir karşı argüman bulamadığım için uzun yıllardır dinlere mesafeli olmamda etkisi büyüktür.
