öncelikle bilinmesi gerekir ki kıbrıs olayları aslında çok uzun yıllar sürdü.
öncelikle kıbrısta sorunun ilk başlangıcı enosis ile oldu. bu da yıl 1921'dir.
1921'de adadaki rumlar ingilizlerden adanın yunanistana verilmesini istediler. bu istek ingilizler tarafından reddedildi. Kıbrısta ingilizlere karşı ilk ayaklanma 1931 yılında gerçekleştirildi ve bu ayaklanmada 6 kıbrıslı vatandaş öldü. akabinde 1951 yılında yunan lider Yeoryos Grivas önderliğinde bir örgüt kuruldu. bu örgütün adı EOKA idi. 1951 yılında kıbrıs'tan yunanistana giden militanlar eğitimden sonra 1954 yılında adaya geri dönüp ingilizlere karşı terör eylemleri başlattılar. ve hemen sonrasında türklere karşı da eylemlere başladılar. bu esnada türkler de TMT adında Türk Mukavemet Teşkilatı kurulmuştur. fakat Eoka'nın elinde ağır silahlar ve bir devlet otoritesi vardır. ne de olsa adadaki çoğunluk rumlarındı.
ta ki 1955 yılına kadar. bu tarihte ilk defa Londra'da Türkiye yunanistan ve ingilterenin katıldığı bir barış görüşmeleri yapılmıştır. yunanlılar türklerin masada olmasını bile kabul etmemişlerdir. fakat ingilizlerin bu hatası Türkiye için çok büyük bir kazanımdır. zira o konferanstan sonra Türkiye adada garantör devlet olmuştur.
neyse gelelim sonrasına bu sıralarda adnan menderes'in ülkeyi nato'ya sokması neticesinde abd ve ingiltere türkiye'ye karşı değil türkiye'ye yapıcı yaklaştıklarından türkiye kıbrıs konusunda garantör olmuştur.
sonrasında bir çok başbakan görevdeyken kıbrıs konusunda sürekli olarak çalışmalar yapıldı.
ecevit'ten çok önce ismet inönü kıbrıs'ta çıkartma için karar vermişti. 1964 yılında çünkü durum bunu gerektiriyordu. ve bunu amerika'ya bildirdi. bildirme amacı abd'nin onları durdurmasıydı fakat ismet paşa çok ahlaksızce yazılmış bir üslüpla durduruldu. ama ismet paşa zamanında çalışmalar yapıldı.
sonrasında süleyman demirel döneminde ordunun eksikleri için çalışmalar yapıldı.
bülent ecevit iktidara geldiğinde aslında zaten yemek pişmişti servis bekleniyordu.
zira ecevit iktidara 25 ocak 1974 tarihinde geldi. 20 temmuz 1974 te barış harekatı düzenlendi. ecevit 17kasım 1974 te de başbakanlıktan indi. sonrasında kısa bir dönem sadi ırmak ve akabinde ecevit ve demirel arasında başbakanlık gidip geldi.
aslında demem şu ki kıbrıs fatihi ecevit değil o dönemlerdeki tüm başbakanlar, askerler ve diğer devlet adamlarıdır. eğer birine ecevit fatihi denilecekse.
fatih rüştü zorlu ve turan güneş olmalıdır. her ikisi de türkiye tarihinin gördüğü en başarılı en değerli dışişleri bakanlarıdır.
çünkü 1921 den başlayıp 1974 e kadar gelen süreçte. neler neler oldu. neler değişti.
bunların tümünü başbakan olduktan 6 ay sonra adaya çıkma kararı veren birine mal edemeyiz. bu devlet politikasıdır. iyi ki de öyle olmuştur. aksi durumda enosis olsaydı kıbrıs yunanistan ile birleşseydi. işte o zaman akdeniz'e ayağımızı bile sokamazdık.