cahillere dert anlatalım da yine israil savunucu(!) olalım...
sayın olmayan ve sevgi duyulmayacak cahiller, Kadın ve erkekler için israil'de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor.
her israil vatandaşı - israil pasaportu taşıyan kadın ve erkek 3 yıl askerlik yapmak zorundadır.
türkiye ve dünya'nın herhangi bir ülkesinde doğup büyüyüp yaşayıp elçiliğe gidip israil vatandaşı olmak istiyorum dediğinizde jus sanguinis (kökene bağlı vatandaşlık) ve diğerleri için ise jus soli (doğum yerine göre vatandaşlık) haklarınız olmalı. bunun yanında bir de toshav keva denilen durum vardır; kabaca "azınlık" denilen kısımlar içindir ve ikamet çalışma vb durumlar içindir.
neyse...
örn: jus sanguinis (kökene bağlı vatandaşlık) almak istiyorum. aile durumundan bir tc vatandaşı (doğup büyüme) olarak (anne-nene veya baba-dede) tarafım yahudi olduğundan bu hak ile israil vatandaşlığı aldım diyelim.
bakınız...
en baba vatandaşlık bu hak ile alınan vatandaşlıktır. geri dönüş yasası, halakha kanunu vs konuyu uzatmayalım.
almış olduğum bu vatandaşlık ile yaşadığım yer türkiye ile bağımı kesmedim, işim aile çevre vb nedenlerle bağımı türkiye'den koparmadım. çocuklarımda israil vatandaşı oldu.
israil çocuğuma 3 yıl askerlik yap dedi.
çocuğum "parası neyse verelim abi ya" dedi. askerlik yapmayayım sahte diye çürük raporu alıp ekranlara çıkıp "vadedilmiş topraklar" diye vatan millet din edebiyatı yaptı.
israil devleti senin o vatandaşlık belgeni pasaportunu alıp sana monte eder. kulağından tuttuğu gibi vatandaşlıktan atar.
israil'de parası neyse verelim abi diyemezsiniz. 3-5 kuruş verip askerlikten kaçamazsınız.
örn: tevrat öğrenmek temel bir hak ve bir israil'li yahudi olarak zorunluluktur. Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor. 26 yaşından sonra askere alınıyor.
Arya Deri liderliğindeki Şas ile Moshe Gafni liderliğindeki Birleşik Tevrat Yahudiliği gibi Haredi partileri, dindarların silah altına alınmasına şiddetle karşı çıkıp muhalefet çıkıyorlar.
israil'in Sefarad Başhahamı Yitzhak Yosef ise dindar israillilerin askerlik hizmetine zorlanması halinde hepsinin yurt dışına gideceğini söylemiş hükümetleri tehdit etmişti.
ülkede tüm aşırı sağ ve dinci yapıların karşı çıkmasına rağmen Yüksek Mahkeme'nin 2015'te "eşitlik ilkesine aykırı" olduğu gerekçesiyle Haredilerin askerlikten muaf tutulmasını kapsayan yasayı iptal etmesinin ardından 2017'den bu yana gelen hükümetler Haredilerin askere alınması konusunda mutabakata varılan bir yasa tasarısı ortaya koyamadı.
parası olan gitmesin, parası olmayan askere gitsin.
din tüccarı olunca askere gitme, din tüccarı değilsen bir tarikat cemaate sırtını dayamamışsan askere git.
israil'de böyle bir dünya yok.
arap israil savaşında israil'de yaşayan ırak, lübnan, suriye, filistin bölgesine geçen araplar geri israil'e döndüğünde hepsi vatandaşlıktan çıkarıldı ve onlara vatandaşlık değil de toshav keva - oturma statüsü verildi.
düşman görünen-bilinen iran, suriye, ırak, filistinli biriyle evli olan bir israillinin eşine vatandaşlık verilmez. o eşe bir bakıma yine toshav keva statüsü uygulanır.
diyeceğim...
israil vatandaşlığı metre ile satılan, kilo ile alınan, 3-5 kuruş verilen bir meta değildir.
hele ki bu vatandaşlığın en büyük görevi askerlikte "abi ya üste fazladan para vereyim de beni general yap" diye espri yapılacak şey de değildir.
