avokado

entry145 galeri
    142.
  1. ingilizce avokado sözcüğü ispanyolca'daki Aguacate (avokado ağacı) sözcüğünden gelir. Bu esasında azteklerin, ispanyollar oraya gitmeden çok önce bu meyveye verdikleri adın ispanyolcaya uygun telaffuzudur. Aztekler ondan Ahuacatl olarak bahsederlerdi, bu da "testis" anlamına gelirdi. Aztekler Avokado meyvesinin şeklini - özellikle ağaçlardan sallanmasını- erkek anatomisinin o kısmına benzetirlerdi. Yani bu meyve doğurganlığa dair böyle bir cinsel güç simgesiydi. bakirelerin, hasat zamanında sallanan meyveleri görürler diye barakalarından çıkmalarına izin verilmezdi; meyvenin onları şehvet düşkünü yapacağına ve meşru bir evlilik için bekleyemeyeceklerine inanılırdı.

    Avokado antik bir bitkidir ve bu yüzden antik bitkilerin çok eski zamanlarda nasıl yaşadığına dair belirgin ipuçları taşır. Avokadolar her daim yeşil kalan ağaçlardır. Yapraklarını dökseler bile dökülen yaprakların yerine hemen yenileri çıkar. Aynı zamanda çiçekli bir ağaçtır, gerçi sarı-yeşil çiçekleri ancak 0,63 cm boyundadır. Tozlaşmaya yani erkek çiçekten dişi çiçeğe polen taşımaya ihtiyaçları da yoktur. Çünkü buna ihtiyaç duyan pek çok bitkinin aksine avokado iki eşeyli - cinsiyetli bir çiçektir. Bu bitkinin çiçeği hem dişi organlara sahiptir. Antik dünyada böcekler, sonraki çağlara kıyasla çok daha nadirken bu bitkilerin kendi kendilerine çoğalmak dışında başka bir seçenekleri yoktu. Bu da gelişmiş bitkibilimindeki şu tabirle adlandırılan sürece yol açtı: "dikogamik protojin" Basit bir deyişle bu, bir gün açılıp geceleyin kapanan bir dişi organa sahip olduğu, ertesi gün erkek organlarıyla tekrar açıldığı erdişi bir nitelikte olduğu anlamına gelir ki bu da kendi kendine döllenmenin (tozlaşmanın)doğru şekilde gerçekleşmesini sağlar.

    Avokado'nun çekirdeği son derece büyüktür, bu nedenle paleobotanikçiler bu ağacın tohum saçmayı nasıl başardığını uzun zamandır merak ediyorlar. Kuşkusuz böyle taş büyüklüğündeki bir tohum rüzgarla taşınamazdı. Ayrıca bu ağacın meyvesi, bizim için zehirli olmasa da günümüzde yaşayan birçok hayvan için zehirlidir. (kediler ve köpekler dahil), onların birkaç saat içerisinde ölmelerine neden olur. Kuşlar bile bu meyveyi gaglamaktan kaçınırlar. Doğrusu, onun büyük çekirdeği "evrimsel anakronizm" in bir örneğidir; bu da ağacın büyük ihtimalle tohumları dağıtmaya yardımcı olması için bugün nesli tükenmiş, büyükçe bir hayvanla bir ilişki geliştirmiş olduğu anlamına gelir. Bu hayvan belki de - tıpkı bizim yerfıstığını yediğimiz gibi- büyük avokado çekirdeklerini yiyecek kocaman bir ağza sahip , ağaçta yaşayan, irice bir tembel hayvan ya da ona benzer bir yaratıktı.
    (Bitkilerin Gizli Dünyası, Michael Largo)
    1 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük