enver paşa nın trablusgarp tan gelerek ancak son anlarına yetişebildiği savaştır, savaşın başında ahmet muhtar paşa nın bulunduğu büyük kabine bulunuyordu ve harbiye nazırı da nazım paşa idi, mutlak yenilgiyle birlikte tevfik paşa kabinesi kuruldu ve bab-ı ali baskını ve bunu takiben bulgarlara başarısız bir baskın oldu.
doğu cephesinde savaşın başlamasıyla önce kırıkkilise taraflarında osmanlı ordusu sol kanadı zayıflayınca çekilmeye başladı, daha sonra lüleburgaz tarafında tutunulmaya çalışıldıysa da çatalca ya kadar gerilendi, batıda ise ordu işkodra ve manastır haricinde direniş göstermemiştir, doğu da ise edirne müdafası en az diğer ikisi kadar kahramancadır.
