Determinizme göre özgür irade yanılsamadır. Her şey bilimsel yasalara bağlıdır. Neden-sonuç ilişkisi varsa özgür irade yoktur. Burada özgür iradeden kasıt, tesadüftür.
Kuantum dünyasına ise determinizm sökmez. Determinizm daha çok bir düşünce deneyi iken kuantum dolanıklığı ise çift yarık deneyi ile kanıtlanmıştır. Kuantum fiziği ve kuantum fizikçileri zaten biliniyorlar.
Arthur schopenhauer, insanlar istediğini yapabilirler ama istediğini dileyemezler der özgür irade için..
Özgür mü diyorsun kendine? Sana hükmeden düşünceni duymak isterim! -nietzsche
Bu özgür irade, çok kafa karıştırıcı bir konudur. Bir taraftan determinizm özgür irade yok lan diyor işte derken; bir taraftan ya özgür irade varsa lan diyebilirsiniz.
Bir de özgürlük de zaten bir soyut kavramdır. Haydi çık çıkabilirsen işin içinden...
