Hakikatin farkında olmayanların veya farkında olup görmezden gelinmesini isteyenlerin eylemleri ile ortaya çıkan durum.
Edebiyat bilimindeki sınıflandırma çalışmalar örnek verilebilir; hakikati algılatmak üzere ortaya konan eserler kurgusal olduğu gerekçesi ile öğretici sınıfından çıkarılmıştır. Yine bu ayrım kapsamında edebi metinlerin başka bir yazılı metinden çıkarımla ortaya konulduğu gibi nitelikler hakikati kavrayan birisinin yazı ile anlatmaya çalışabileceği ihtimalini daha da gözden uzaklaştırmıştır.
Özellikle matbaa öncesinde ortaya konan hakikat öğretici canlı eserler ön yargısız okunduğunda durum teyit edilebilecektir. Hatta “gözümüzün önünde olan ve farketmemiz gereken hakikat nedir, öğrenmek, kavramak istiyorum” sualiyle okunduğunda ivmeli bir kavrayış olacaktır.
Mantıkut tayr, mevlana mesnevisi, büstan, gülistan bunlardan bazılarıdır. Salur Kazan ın 7 başlı ejderha öldürmesi hikayesi de bunlardan biri gibidir.
