Bağımsızlığın, özdisiplinin ve kendi kendisini düşünmenin ön plana alındığı serbest ebeveynliğin tam zıttı olan helikopter ebeveynlik, Amerika’da “çim biçme ebeveynleri” olarak Türkçeleştirilebilecek olan lawnmower ebeveynliği ile oldukça benzer. Çocuğun acı ve hayal kırıklığı yaşamaması için karşılaşabileceği tüm engellerin ebeveyn tarafından ortadan kaldırılması anlamına gelen bu ebeveynlik ile helikopter ebeveynlik özellikleri de oldukça benzer. Helikopter ebeveynlik özellikleri taşıyan anne ve babalar, genellikle çocuğun güvenliği ile ilgili çok endişe duyan, yaşıtlarına göre çocuğu daha fazla kısıtlayan ve çocuğun meseleleri ile ilgili fazla kaygılı kişiler oluyor. Helikopter ebeveynlik özelliklerinden ve alışkanlıklarından en sık karşılaşılanları ise şu şekilde:
Çocuk ile ilgili fazla mükemmeliyetçi olmak,
Aşırı kontrolcü davranmak,
Her zaman çocuğun ulaşabileceği mesafede bulunmak ve müdahaleye hazır olmak,
Çocuğun kişisel sınırlarını ve özel alanını ihlal etmek,
Çocuğun kendi kendisine doğru karar alamayacağını varsaymak,
Çocuğun her zaman mükemmel görünmesini istemek,
Çocuğa karşı fazla korumacı davranmak,
Çocuğun arkadaşlık ilişkileri ile fazla ilgili olmak.
Helikopter Ebeveynlik Örnekleri
Çocuğun hayatıyla gereğinden fazla ilgili olmak anlamına gelen helikopter ebeveynlik terimini duyan anne ve babalar, çoğu zaman bu tabiri üzerlerine alınmıyor. Helikopter ebeveynlik özellikleri ve tanımının içerisinde “aşırı” ve “fazla” ifadelerinin sınırlarının belirsiz olmasının yanı sıra her ebeveynin kendi yöntemini doğru bulması, bunun en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Peki, bu ebeveynlik türünü daha iyi anlamamızı sağlayacak örnekler neler? işte en çok karşılaşılan helikopter ebeveynlik örnekleri…
Kötü bir şey olmaması ve eğer olursa hemen müdahale edebilmek için çocuğun etrafında dört dönmek,
Bir problem ya da görevle uğraşan ve mücadele eden çocuğun yanına giderek sorunu onun yerine çözmek ya da görevi onun için yerine getirmek,
Çocuğun kendi kendine giyinmesine izin vermemek, onu giydirmek,
Kendi kendisine yemek yiyebilecek yaşta olan çocuğa yemek yedirmek, içeceklerini koymak,
Çocuğun kendi kendisine daha yavaş yapabileceği küçük işleri, ayakkabı bağcıklarını bağlamak ya da düğme iliklemek gibi, zaman kazanmak için onun yerine yapmak,
Çocuğa yöneltilen soruları, onun kendi cümleleriyle cevaplamasına izin vermeden, onun yerine cevaplamak,
Çocuğu, özellikle de sosyal hayatında, fazla sınırlamak,
Çocuğun ilgi alanları ve hobileri ile fazla ilgili olmak, onu fazla yönlendirmek ya da onun yerine karar vermek,
Çocuk için (müzik ve spor gibi okul dışı aktiviteler de dahil olmak üzere) çok yoğun bir günlük, haftalık ya da aylık program hazırlamak,
Ağaca tırmanmak gibi çocuğun keşfetmeye yönelik davranışlarını kısıtlamak,
Özellikle küçük yaşlarda çocuğa hiçbir özel alan sunmamak ve her zaman, gölge gibi peşinde olmak,
Okul çağında çocuğun öğretmenlerini, arkadaşlarını ve boş zaman aktivitelerini onun yerine seçmek,
Ev ödevlerini izlemek, kontrol etmek ya da onun yerine yapmak,
Çocuğun başarısız olmasına izin vermemek,
Kendi hırs ve hayallerini çocuğa yüklemek,
Eğitim hayatına fazla dahil olmak,
Çocuğun öğretmenlerine, çocuğuna karşı nasıl davranması gerektiğini söylemek,
Çocuğun ev işlerinde görev ve sorumluluk almasını engellemek,
Çocuğun kendi problemlerini kendisinin çözmesine izin vermemek,
Çocuğun yaşına uygun bir şekilde kendi kararlarını vermesine engel olmak.
Yukarıda yazan helikopter ebeveynlik örneklerine bakıldığında, en ayırt edici noktanın davranışların yoğunluk seviyesi olduğu açık bir şekilde görülüyor. Örneğin, ev ödevleri ile ilgili sorun yaşayan çocuğun yardım istemesi durumunda ona destek olmak oldukça normal. Ancak yardım istemediği halde çocuğu bu konuda yönlendirmek ya da onun yerine ev ödevini yapmak helikopter ebeveynlik örnekleri arasında yer alıyor. Çocuğun tehlikeli bir şekilde yüksek bir ağaca tırmanmaya çalıştığı görüldüğünde ona bunu tehlikeli olduğunu söylemek de elbette çok normal. Ancak çocuk herhangi bir ağaca her yaklaştığında ona “Sakın tırmanma!” demek, fazla müdahaleci bir davranış.
