1) kurtuluş savaşı halkın çoğunluğunun gönüllü olarak katıldığı bir savaştır. bir çok şehirde yerel kuvveti halk kendisi kurmuş daha sonra bunlar meclis hükümeti ve düzenli ordu çatısına geçmişlerdir. kurtuluş savaşına katılmak istemeyenler ise azınlıktadır bunlardan bazıları padişahtan korktukları için bazıları da geçmiş savaşlarda çok şey kaybettikleri için savaşmak istememişlerdir. savaşa katılmak istemeyenlerin bazıları çıkan kanunlarla savaşa dahil edilmiştir silah zoruyla değil zaten bunlar da azınlıktadır. idam edilenler ise asker kaçakları , çetelere katılanlar ve düşmana yardım edenlerdir zaten bunlarda az sayıdadır. tarihle ilgilenen herkes bilirki her savaşta asker kaçağı veya hain çıkar bunlarda kanunlara göre cezalandırılır.
2) kurtuluş savaşında doğuda ermenilerle , güneyde fransızlarla , batıda yunanlılarla savaşılmıştır. yedi düvel denilen itilaf kuvvetlerinden italya bu savaşa dahil olmamıştır çünkü ingilizler italyanlara savaş öncesi vaat ettikleri anadolu topraklarını vermemişlerdir bu yüzden italyanlar kendileri çekilip gitmiştir.
esas mesele olan ingilizlerin savaşmamasına gelirsek. ingilizler daha doğrusu britanya imparatorluğu birinci dünya savaşında o kadar çok asker kaybetmiştirki yeniden büyük bir savaşa asker gönderecek gücü kalmamıştır. savaş kazanılsa dahi ekonomik olarak zor durumda kalmışlardır. imparatorluğa en çok asker gönderen dominyon ülkeler avusturalya , yeni zelanda , kanada ve sömürge olan hindistan asker göndermek istememiştir. bu yüzden asker bulamayan ingilizler yunanları anadoluya sürmüş ve kendi menfaatleri için kullanmışlardır. türk orduları kurtuluş savaşı sonunda boğazlara dayanınca ingilizler buna karşı duramamıştır zaten.kurtuluş savaşı kazanıldığında ingiliz başbakanı istifa etmek zorunda kalmıştır.
kurtuluş savaşı böylece britanya imparatorluğunun ilk kez güç kaybetmesine yol açmıştır kanada ve diğer dominyon ülkeler bağımsız olmak için uğraşmışlardır. hindistan da özellikle müslümanlar ingilizlere karşı isyan etmeye başlamıştır. kurtuluş savaşı sadece anadolu için değil emperyalistlerin zulmündeki tüm halklar için örnek olmuştur.
3 ) çanakkele savaşı kurtuluş savaşının bir parçası değildi ama kurtuluş savaşının başlamasında önemli rolü olan bir savaştı. çünkü anadolu insanı uzun yıllar sonra ilk kez büyük devletlere karşı önemli bir savaş kazandı ve kendine güvenmeye başladı. çanakkale savaşında kan dökerek kurtarılan bölgelerin savaş sonunda masa başında verilmesi askerlerde ve halkda büyük bir isyana neden oldu ve kurtuluş savaşının başlama nedenleri arasında yer aldı. ayrıca padişaha ve osmanlı hükümetine olan güvenin azalmasına da neden omuştur bu toprakların işgal edilmesi.
çanakkale savaşının genel komutanı almandır ama cephede savaşan ve galibiyet alan komutanların çoğu türktür. başta mustafa kemal olmak üzere çanakkalede savaşan bir çok komutan kurtuluş savaşına katılmış ve önemli rollerde yer almıştır. çanakkale hem yeni ve başarılı komutanların ortaya çıkmasına neden olmuş hemde komutanların kurtuluş fikrinde kendine güvenini sağlamıştır. bu yüzden çanakkale doğrudan kurtuluş savaşının başlangıcı olmasa da dolaylı yoldan büyük etkisi olmuştur tabi anlayana.
