seyhulislam olarak atanacak kisilerin devletin en onemli yargı makamlarından gelmesi ana ılkedır. Adalet orgutunun en ust makamı olan rumeli kazaskerligi gorevinde bulunmak genellikle, seyhülislam olabilmek icin en onemli bicimsel kosuldur. Bundan baska, seyhülislamların ustun bir bilgi duzeyine varmıs bilge ve durust kisiler arasından secilmesine calısılırdı. Ancak sunu da solemek gerekir ki, ozellikle XVI. yuzyıl sonlarından baslayarak bu kosullara her zaman uygun davranılmamıs, iktidar kavgasında olan gruplar kendi seyhülislam adaylarını, hele bunalım sıralarında, padisaha kabul ettirebilmisler boylece seyhulislamlık cesitli grupların iktidar aracı durumuna gelmistir. Seyhulislamlar bazen , turlu nedenlerle, siyasal kavgaları kıskırtmıslar ve kisisel cıkarları icin devlet orgutunu tehlikeye atabilmislerdir.
