hatalı korelasyon

entry1 galeri
    1.
  1. iki olay arasında bir ilişki olmamasına rağmen bu olayların birbirleriyle ilişkilendirilmeleri durumuna psikolojide “yanılsamalı korelasyon” yanlış ilişkilendirme durumu denir. Bir olay ve bir sonuç arasında yanlış bir ilişki kurmak anlamına gelen bu zihinsel davranış, önyargıların oluşmasına da sebep olur.Birbirlerinin sebep ve sonucuymuş gibi görünen, ama aslında aralarında ya çok zayıf ya da hiçbir ilişki olmayan iki değişken arasında yanlış bir bağlantı kurmak çok kolaydır. Örneğin bazıları zayıf bir vücuda sahip olmayı mutlulukla bağdaştırır ve şişman insanların mutsuz olduğuna inanır. “Şu belimi bir inceltsem, daha mutlu bir insan olacağım” diye düşündüğünüz olmuştur. Aynı şekilde astrolojiye inanarak bazen mutluluğun bizden çok uzaklarda olan gezegenlerle alakası olabileceğini düşündüğümüz zamanlar da vardır.

    Redelmeier ve Tversky (1996) 18 romatizma hastasını, kapsamlı bir meteoroloji araştırması ile birlikte 15 ay boyunca takip ettiler. Bu hastaların hemen hemen hepsi, romatizma hastalıklarının hava ile ilgisi olduğunu düşünüyordu. Ama araştırmanın sonuçlarına göre, romatizma ve hava arasındaki korelasyon sıfıra çok yakındı.

    Bu ilişkilendirmeyi, farklı ülkelerden insanları tanımlarken de yapabiliyoruz. Diyelim ki çok cömert bir izlandalı ile tanıştınız. Daha sonra bir başka cömert izlandalı ile daha tanıştığınız zaman, bu düşüncenizi tüm izlandalılara genelleyerek, çok büyük ihtimalle bütün izlandalıları cömert insanlar olarak tanımlamaya başlarsınız. Hatta daha sonra pek de cömert olmayan bir izlandalı ile tanışsanız bile, onun cömert olmadığını görmezden gelir, yaptığınız bu genellemeyi bozmamaya uğraşırsınız.
    0 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük