tüketimde sikerler eşiği

entry4 galeri
    1.
  1. kısaca tse.

    (ing. ftic.*)

    mikroiktisat literatürüne eklemeye yeltendiğim, tüketim davranışıyla ilgili eşiktir.

    bu eşik ile tarafımca öne sürülen hipotez; hiperenflasyon gözlemlenen bazı ülkelerde* ikame malların* tüketiminde, (örneğin bir restorandaki biri pahalı biri ucuz iki yemek) belli bir fiyat eşiğini geçtikten sonra tüketiciye "ulan X kadar para vermişiz, üstüne bir ɛ (ɛ: X ile Y arasındaki fiyat farkı olmak üzere) kadar daha verip Y'lik yemeği yiyelim bari" şeklinde zuhur eden bir salmışlık gelmesini ve bu sebeple tse*nin ötesinde, tüketicinin bu iki mal arasında pahalı olanı tercih etmesinin daha olası olduğunu öne sürer. tüketici davranışının genel talep fonksiyonu ile çelişmesi bu hipotezi ilginç kılan faktörlerden biridir.

    anlatım biraz fazla akademik kalabileceği için bir örnekle açıklayayım:

    enflasyonun yırtıcı olmadığı bir zamanda, bir A yemeği 10 lira, B yemeği 30 lira olsun. tüketici bu iki yemek arasında, şayet o gün kesenin ağzını açmak ya da özel olarak kendini şımartmak niyetinde değilse, parasını cebinde tutabileceği A yemeğini seçmeye meyillidir. 10 lira verebileceği bir yerde 30 lira vermek pahalı gelebilir.

    enflasyon sonrası durumda ise A yemeği 60, B yemeği 90 lira olsun. tse'nin aşılmasının etkisiyle tüketici "anasını satayım madem bir yemeğe 60 lira verecek hale gelmişiz, sikerler, bari B yiyelim" demeye daha yatkındır. iki yemek arasındaki fark (ɛ) 20 liradan 30 liraya çıkmış olmasına rağmen nispeten ucuz yemeğin bile uçuk seviyede bir fiyata yükselmiş olması, tüketiciyi psikolojik olarak bu tercihe iter.

    prensip olarak laffer eğrisi'ne benzer bir temelden çıktığı için grafiği de benzer şekilde çizilebilir:

    x ekseni: ikame malların fiyatı
    y ekseni: tüketicinin bu fiyat farkını (ɛ) umursama seviyesi

    x ekseninin bir yerinde bu tse çizgisi, ters u şeklindeki "umursama seviyesi eğrisini" simetrik olarak ikiye böler.
    5 ...