Avrupa (hristiyan) ile Anadolu (islâm) açısından coğrafya-insan bazında konuya yaklaşırsak idare sosyal yapı ile ahlâk, sorumluluk vb kriterlerde yaşamı insanı belirleyen tanımlayan düzenleyen en büyük etken din olmuştur.
Kimlik ideoloji rejim ise bu din yapısının üzerine bina edilmiştir.
Hristiyan ve islâm açısından inanış farklılıkları (mezhep tarikat cemaat) olmuş ve olacaktır da, bunlar yaşanacak, normaldir.
hristiyan inanış farklılıkları tartışmaları genelde hep teolojik yapıda olmuştur.
Yaratıcı tasviri ve insanın yaratıcı tasarrufunda yaşanılan ayrılıklar dinin yorumu olarak teoloji açısından yaşanmıştır. Bunun için Avrupa kültürünün biliminin gelişmesinde mihenk taşları diyeceğimiz çoğu insanın aldığı eğitimin alt yapısı din eğitimidir.
Oysa islâm açısından dinin yorum farklılıklarının çıkış noktası teolojik değil de ideolojik olmuştur. ideoloji ve din aslında birebir aynı tutucu kalıplar barındıran insan aklınının hapishanesi olarak tarih içinde örnekler sergilemiş olsa da ideoloji akıl için daha da yıkıcı etki yaratır, hele ki din ile etkileşimde bulunup reaksiyon gösterirse...
Örn: harre vak'ası ve Kerbela. Bir inceleyin, öldürülen peygamber torunları, tecavüz edilen sahabeler, yıkılan yakılan Mekke Kabe, tecavüz edilen sahabe kadınlardan doğan çocuklara Evlâdü’l-Harre denmiş vb nice rezaletleri bir inceleyin.
Dün bunlar yaşandı bugün de yaşanıyor.
Allah'u ağbar diye bağırarak kafa kesenler ve kelime-i şehadet getiren kafası kesilenler, din adına yaşananlar.
Böyle coğrafyada gelişmek...
Binlerce yıldır devam eden cehalet içinde tartışmak...
