bir tanesi bulgar yane sandanski veya ittihatçıların " sandan paşa " sı .
Osmanlı’nın Öcalan’ı’ Yane Sandanski
YANE Sandanski bugün hem Bulgaristan’ın hem de Makedonya’nın
milli kahramanıdır.Sandanski’nin adı şehirlere, stadyumlara, okullara verilmiştir.
Her iki ülkede de heykelleri vardır.
Bir dönem Osmanlı’nın da kahramanıydı.
1908 Temmuz Devrimi (II. Meşrutiyet) gerçekleştiğinde sokaklara çıkan
Osmanlıların ellerinde hürriyet kahramanları Enver’in, Eyüp’ün, Resneli Niyazi’nin
kartpostalları gibi, bir dönem Osmanlı askeriyle çarpışan Yane Sandanski’nin
de fotoğrafları vardı!
Peki Osmanlı sosyalisti olan Yane Sandanski kimdi?.
Sandanski’nin hedefi Makedonya’nın kurtuluşuydu.
Sürekli toplantılar düzenledi; köylüleri örgütledi; Makedonlara silah
yardımı için para topladı. 1901’de Amerikan vatandaşı Mrs. Ellen M. Stone’u
kaçırıp 14 bin lira fidye aldı. Bu parayla silahlı bir müfreze kurup dağa çıktı.
1902’de Razlık bölgesi Şarapçı Boğazı’nda Sandanski tarafından pusuya
düşürülen Osmanlı neferleri 10 şehit 20 yaralı verdi.
Sandanski, ittihatçılara sunulmak üzere “Nevrokop Programı”nı hazırladı.
ittihatçılar Selanik’teki görüşmeye, daha birkaç yıl önce Sandanski’yle
silahlı çatışmalara giren Yarbay Tahsin (Uzer) Bey’i gönderdi.
Birlikten, eşitlikten, özgürlükten bahseden ittihatçılar daha tam iktidar
olamadan, istanbul’da 31 Mart 1909 gerici ayaklanması patlak verdi.
Sandanski 1200 kişilik silahlı gücüyle Harekât Ordusu’ndaki
Miralay Hasan izzet Bey’in komutasına girdi; istanbul’a geldi.
