Türkmence ile beraber türkiye türkçesine en yakın türkçe lehçesidir. azerbaycan türkçesinde kullanılan bir çok deyim, tamlama anadoluda da kullanılmaktadır. anlaşılabilirliği ve konuşulabilirliği en akıcı olan türkçe lehçelesinden birisidir. azerbaycan türkçesi ile yazılmış şiir, şarkı sözleri en az franszıca kadar etkiler insanı. en romantik türk lehçesidir bence. ayrıca azerbaycan edebiyatı incelendiğinde görülecektir ki çok şiar yetişmiştir bu lehçe ile konuşan ve yazan. türkçenin en şiirsel lehçesidir.
azerbaycan türkçesinin şiirselliğine rüstem berhudi'nin bir şiiri ile örnek vermek gerekirse:
çarxı ters fırlanır felek garının,
turan kölgesinde budaglarının,
rengi bayrağımda yarpaglarının
salam, darağacı... aleyküm salam!
evvelin axırı, sonun evveli,
buymuş, bilmemişem bunu men deli.
qorxum yox, ne olsun boyun göy delir,
salam, darağacı... aleyküm salam!
eli yağmalanan, bölünen, bölen,
çayları guruyan, gölleri ölen.
haqq-hesab çekmeye gelen menem, men.
salam, darağacı... aleyküm salam!
