" ilk kurşunu " izmir'de değil isviçre'de attı.
yıl 1911. italyan - osmanlı osmanlı orduları trablusgarp'ta savaşıyor. o günlerde isviçre sinemalarında osmanlı devleti aleyhine bir film gösteriliyor. filme tahammül edemeyen osman nevres neuchatel'deki sinemanın beyaz perdesine üç kurşun sıkıyor.
ikinci kurşunun adresi bükreş !
o artık teşkilatı mahsusa'nın fedaisiydi. teşkilata onu alan isim ise, hemşerisi doktor nazım'dı.
kod adı hasan tahsin'di. görev yeri ise romanya'ydı.
balkan ülkelerinin ingiltere safında yer alması için balkan cemiyeti'ni kuran ingiliz, noel ve leland buxton kardeşler bükreş'te bir konferanstan çıkarken hasan tahsin'in kurşunlarına hedef oldu.
öldürememiş, kardeşlerden sadece leland buxton'u yaralamıştı. yakalandı. beş yıla mahkum oldu. iki yıl yattı.
1916 yılında osmanlı ve alman orduları bükreş'e doğru ilerlediler. siyasi mahkumlar daha iç bölgelerde bulunan hapishanelere taşınacaktı. mahkumlar banliyö istasyonuna götürüldü, osman nevres buradan kaçmayı başardı. yaralı ağaıyla bin bir güçlükle istanbul'a geldi.
talat ve enver paşaların isteği üzerine istirahat etmesi ve muhtemel bir görevi üstlenmesi için isviçre'ye gönderildi. 1918 yılında isviçre'den döndü. kısa bir süre istanbul'da kaldı, ardından izmir'e gitti.
1,80 boyunda, ela gözlü, daima koyu renk giyen osman nevres'i izmir sokaklarında fesle dolaşırken gören olmamıştı, şapka kullanıyordu. mondros mütarekesi sonrası hukukı beşer (insan hakları) gazetesini çıkardı. sert muhalefeti ve milliyetçi yazıları yüzünden gazetesi kapatıldı.
yılmadı, bu kez " sulh ve selamet " adındaki gazeteyi çıkardı. efzon alayı'na kurşun yağdırdıktan sonra kaçmaya fırsat bulamamıştı. yunan askerleri hasan tahsin'in cesedini parçaladılar.
bununla da hırslarını alamadılar, hasan tahsin'in frenk mahallesi'ndeki evini de darmadağın ettiler.
o günlerde hasan tahsin'in ailesinin yardımına, gemi acentesi van der zee'nin patronu hollandalı yahudi tüccar heinrich van der zee yetişti. aynı zamanda o günlerde norveç fahri konsolosu olan van der zee, hasan tahsin'in ailesini bir süreliğine amerikan koleji'nde sakladı.
bugün hasan tahsin'in mezarı yoktur. istanbul'da karakaşi sabeteyistlerin mezarlığı olarak bilinen bülbülderesi mezarlığı'nda adına dikilen bir anıt vardır.
