beyaz türklerin büyük sırrı adlı kitaptan ;
`
cahrlottenburg` semti.
sabah saatleri ... hardenberg caddesi'nde patlayan silah sesini duyan doktor nazım, önce adımlarını sıklaştırdı, sonra ko$maya başladı. caddenin ortasında biri yatıyordu. caddede karmaşa vardı. sokaktan geçenler suikastı gerçekleştiren genci yakalamışlardı.
doktor nazım yerde yüzüstü yatan cesedin başına gitti ...
korktuğu başına gelmişti ...
donakaldı. yakın arkadaşı, ittihat ve terakki fırkası'nın selanik eski mebusu yahudi nesim mazliyah'ın yanına geldiğini görememişti bile. ama hemen kendini toparladı. aklına üç apartman ileride oturan hayriye hanım geldi. birden paniğe kapılarak eve koşmaya başladı. nesim mazliyah da onu takip etti.
soluk soluğaydı ...
kapı zilinin üst üste çalınması hayriye hanım'ı ürküttü. eşi evden çıkalı daha ancak on dakika olmuştu.
kapıyı açtı. karşısında doktor nazım'ı gördü.
doktor nazım, " hayriye hanım ... hayriye hanım ... " diye bağırınca anladı.
sesi titreyerek, " öldü mü ? " diye sordu.
aldığı cevapla kapının eşiğine düşüp bayıldı.
doktor nazım, nesim mazliyah'ı evde bırakıp tekrar olay yerine koştu. cesedin başında polisler vardı ve üzerine gazete kağıdı kapatmışlardı. polsi elindeki cüzdandan suikasta kurban giden kişinin kimliğini tespit etmeye çalışıyordu. kimlikte " osmanlı hilali ahmer görevlisi ali sai " yazlıydı.
doktor nazım müdahele etti: " hayır hayır, o sahte kimliği, gerçek adı, osmanlı eski sadrazamı mehmed talat paşa ". ali sai talat paşa'nın kod adıydı. ve bu ismi osmanlı hürriyet cemiyeti selanik'te varlığını sürdürdüğünde, paris'te bulunan terakki ve ittihat cemiyeti'yle haberleşirken kullanmaya başlamıştı. yurrtdışında da aynı adı kullanmayı tercih etmişti.
talat paşa evden çıkmış, yüz metre sonra kemerindeki sedef kabzalı 6,35'lik browning marka tabancasını çekmeye fırsat bulamadan, kafasına iki kurşun yemişti.
katil iran'dan gelen yirmi dört yaşındaki ermeni sogomon tayleryan'dı. erivan'da 6 - 13 şubat 1919 tarihleri arasında toplanan batı ermenileri ikinci kongresi'nde kurulan halk mahkemesi, sadrazam halim paşa, talat paşa, cemal paşa, doktor nazım, bahaeddin şakir ve cemal ile azmi beyler gibi ittihatçılar hakkında idam kararı vermişti.
ilk infazı gerçekleştirmi$lerdi.
hakkında gerek istanbul divanı harp'ince ve gerekse iran'daki ermeni halk mahkemesince verilmiş ölüm karaı bulunan doktor nazım'ı polisler, öldürülen talat paşa hakkında bilgi almak için karakola davet ettiler.
karakola giderken son iki yılda yaşadıkları, doktor nazım'ın film şeridi gibi gözlerinin önünden geçti ...
