Göktürk hükümdârı. 630 yılında Çin hâkimiyetine girerek istiklâlini kaybetmiş olan Göktürk devletini, 682 yılında tekrar kurdu. iki ülkeyi derleyip topladığı için Kutlug adına ilave olarak, ilteriş unvânı verildi.
Çin’de doğup büyüyen ilteriş Kutlug Kağan, bir süre devlet memuru olarak çalıştı. Orta Asya hududunda görev yaptığı sırada, 681 yılında on yedi arkadaşı ile birlikte Türk devletini kurmak için teşebbüse geçti. Bilge Tonyukuk da yardımcı oldu. Kendisini destekleyenlerin sayısı yedi yüzü bulunca, istiklâlini ilân etti. Orta Asya Türkleri, Çin’deki Türk Hanedan mensupları ve kumandanları etrafında toplandı. Büyük bir kuvvet ortaya çıktı. 682 yılında, Göktürk Devletini ikinci defa kurup hükümdarlığını îlân etti. Bilge Tonyukuk’u kendisine vezir yaptı. ikinci Göktürk Devleti adıyla anılan bu devlete kurucusuna nispetle Kutlug Devleti de denildi.
Göktürk Devletini millî şuurla teşkilâtlandırıp Türk töresini ülkede hâkim kıldı. 682 yılından sonra, on yıl içinde, on yedisi Çin’e olmak üzere kırk yedi sefer tertip eden ilteriş Kutlug Kağan, yirmisine bizzât katıldı. Hepsinde muvaffak olup, hiç yenilmedi. 692’de ölünce kardeşi Kapağan (692-716), kağan oldu.
Bilge Kağan, amcası Kapağan Kağan’ın ölümü üzerine yerine geçen oğlu inal’ı devirerek 32 yaşında 716 yılında Göktürk Devleti’nin başına geçti.
Bilge Kağan (716-734) ile Kül Tigin, ilteriş Kutlug Kağan’ın oğullarıdır. Eşi ilbilge Hatun’dur.
il: devlet.
Teriş: toplayan, derleyen. Dermek fiilinin eski halidir.
