türkçe

entry558 galeri ses1
    517.
  1. Konuşulduğu Coğrafyalar

    Türkçe bugün yaklaşık 12 milyon kilometre karelik geniş bir coğrafyada konuşulmaktadır. Ünlü Türkolog Radloff’a göre dünya dilleri arasında Türk dili kadar geniş bir alana yayılmış başka bir dil yoktur. Bu dilin sınırları Bosna’dan Çin seddine, Orta iran’dan Kuzey Buz Denizi’ne ulaşmaktadır.

    Dünyada Türkiye ve Kıbrıs dışında Türkçenin konuşulduğu bölgeler ve konuşan sayısı şöyledir:

    Avrupa’da:

    Batı Avrupa ülkeleri: Türkiye Türkçesi (2 milyondan fazla)

    Bulgaristan: Türkçe (yaklaşık 1 milyon), Tatarca (11.000), Gagauzca (yaklaşık 5.000) Makedonya: Türkiye Türkçesi (80.000)

    Moldova: Gagauzca (150.000)

    Litvanya: Karayca (50)

    Polonya: Karayca (20)

    Romanya: Tatarca (24.000), Türkçe (yaklaşık 24.000), Gagauzca

    Yugoslavya: Türkiye Türkçesi (yaklaşık 20 bin)

    Yunanistan: Türkiye Türkçesi (yaklaşık 120 bin)

    Asya’da:

    Afganistan: Özbekçe (1.4 milyon), Türkmence (380.000), Kazakça (2.000), Karakalpakça (2.000), Kırgızca (500), Afşarca (45.000).

    Azerbaycan: Azeri Türkçesi (6 milyon)

    Çin: Yeni Uygur Türkçesi (7 milyondan fazla), Kazakça (1 milyondan fazla), Kırgızca (140.000), Salarca (yaklaşık 74.000), Sarı Uygurca (5.000), Tuvaca (400)

    Ermenistan: Azeri Türkçesi (40.000)

    Gürcistan: Azeri Türkçesi (300.000)

    Irak: Irak Türkmence (yaklaşık 400.000)

    iran: Azeri Türkçesi (13 milyon), Kaşgayca (1.5 milyon), Horasani (2 milyon), Türkmence (500 bin), Halaçça (28.000)

    Kazakistan: Kazakça (7.3 milyon), Özbekçe (350.000), Tatarca (340.000), Uygurca (245.000), Çuvaşça (23.000), Gagauzca (1.000)

    Kırgızistan: Kırgızca (2.4 milyon), Özbekçe (600.000)

    Moğolistan: Kazakça (100.000), Yeni Uygurca (1.000), Tuvaca (6.000)

    Rusya: Oyrotça, Teleütçe (52.000), Hakasça (58.000), Şorca (10.000), Tuvaca (200.000), Yakutça (400.000), Dolganca (5.000), Çuvaşça (1.125.000), Tatarca (3 milyon), Başkurtça (1 milyon), Kumukça (30.000), Nogayca (70.000), Karayca (70.000), Balkarca (40.000), Gagauzca (10.000)

    Tacikistan: Özbekçe (1.4 milyon)

    Türkmenistan: Türkmence (3 milyon), Özbekçe (350 bin), Kazakça (80 bin)

    Ukrayna: Gagauzca (32 bin), Kırım Tatarcası (300 bin)

    Özbekistan: Özbekçe (16 milyon), Karakalpakça (450 bin), Kırım Tatarcası (200 bin), Kazakça (900 bin), Çuvaşça (9 bin).

    Avustralya’da:

    Türkiye Türkçesi (40.000)



    Kaynak :

    Akar, Ali, Türk Dili Tarihi, Ötüken Yay., istanbul 2006

    Demir, Nurettin, Yılmaz, Emine,Türk Dili El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara 2003

    Ercilasun, Ahmet B., “islamiyet Öncesi Türk Edebiyatı”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 4, s. 441-448, istanbul 1985.

    Ercilasun, Ahmet B., “Tarihten Geleceğe Türk Dili”, Türk Dili, 569, Mayıs 1999, s. 355-362.

    Ercilasun, Ahmet B., “Uygur Edebiyatı”, Büyük Türk Klasikleri 1, istanbul 1985.

    Ercilasun, Ahmet B., Başlangıçtan Yürminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay., Ankara 2004.

    Gülensoy, Tuncer , Türkçe El Kitabı, Akçağ Yay., Ankara 2000.

    Róna-Tas, A., An Introduction to Turkology, Szeged, Studia Uralo-Altaica 33, 1991.

    Sertkaya, Osman Fikri, “Göktürk Harfli Uygur Kitabelerinin Türk Kültür Tarihi içerisindeki Yeri”, Türk Kültürü Araştırmaları, Prof. Dr.Muharrem Ergin’e Armağan, XXVIII/ 1-2 1990, s. 325-334., Ankara 1992.

    Tekin, Talat- Ölmez, Mehmet, Türk Dilleri, Simurg Yay., istanbul 1999.
    0 ...