Işıkçı avellerin yüzünden insanlar Hanefi Mezhebinde diş dolgusu gusül abdestine mani olur zannediyor. Bu hatadır.
Ebubekir Sifil Hoca bu konuda makalesinde diyor :
Soru: Sizin de bildiğiniz üzere gusül abdestinde ağzın içini yıkamak, Hanefi ve Hanbeli mezhebinde farz, Maliki ve Şafii mezhebinde ise sünnettir. Bu durumda Hanefi mezhebine tabi ve ağzında diş dolgusu olan bir müslüman Maliki veya Şafii mezheblerinden birini taklit etmezse farzı terk etmiş olup, guslü sahih olmaz mı? Bir hoca her gün radyoda ısrarla guslünün sahih olmayacağını, cünüplükten kurtulamayacağını söylüyor. Başka Mezhepleri taklit etmenin ölçüsü nedir? Bu konuda fetva nedir?
Cevap:.Soruda da ifade edildiği gibi gusül abdesti esnasında ağzın içini yıkamak Hanefî ve Hanbelî mezheplerinde farz iken, Şâfiî ve Mâlikî mezheplerinde sünnettir. Kaplama veya dolgu dişin Hanefî mezhebinde gusle mani olduğunu söyleyenler, Hanefî Fıkıh kitaplarında mevcut şu hükümden hareket ediyor: Gusül esnasında su, diş çukurundaki yemek kırıntısının altına ulaşmazsa gusül sahih olmaz.
Bu mesele ile ilgili olarak el-Kevserî merhum, Düzce‘den kendisine mektupla sorulan bir soruya Kahire‘den şu cevabı göndermiştir: “Diş doldurtma (dişe dolgu yaptırma) meselesinde ince eleyip sık dokuyorsunuz. imam-ı A’zam, ayetteki (5/el-Mâide, 6 ayeti) “fettahherû” (iyice temizlenin) emrine istinaden, külfetsiz olarak suyun ulaşabileceği her yere ulaştırılması gerektiği görüşündedir. Binaenaleyh “mazmaza ve istinşak (ağzın ve burnun içinin yıkanması) gusülde farzdır” demiştir. Lakin hiçbir zaman “temiz iken diş doldurtmayınız” veyahut “doldurttunuz ise yıkanacağınız zaman dişlerinizi söktürünüz” dememiştir. Bunun ilerisine gitmek ona iftira olacak. Fıkıh kitapları meydanda!
“Erkek hakkında kullanılması yasak olan altın, diş kaplamasında ve perkitilmesinde (dişin sağlamlaştırılmasında) kullanılabilir mi meselesi malum. (Bu mesele) imam Muhammed‘in “es-Siyeru’l-Kebîr“inde ve “el-Muvatta“ında olduğu gibi, takriben her Fıkıh kitabında da mevcuttur. Hatta hafız Cemâluddîn ez-Zeyla’î, “el-Hidâye“nin hadislerinin tahrici olan “Nasbu’r-Râye“de, “Uhud günü (savaşta) dişim kırıldı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (s.a.v), altından diş edinmemi (yaptırmamı) emir buyurdu” ve “Osman dişlerini altınla kaplattı” gibi hadis ve eserler mevcuttur. (Bu rivayetlerde geçen) “tadbîb”in “kapla(t)mak” ve “şedd”in “perkitmek” manasında olduğu malum. (…)
“Bunlarda “su altlarına geçerdi” denilemez. (…) Parası olan dişini doldurtsun ve yaptırsın; hiçbir Şer’î engel yoktur. Dişlerin ne olduğu da malumdur. Temizlikleri mucib-i tereddüt olamaz…” (Bu mektubu”Gençlik ve Namaz” adlı kitabında (339-40) nakleden muhterem Yusuf Özcan hoca, onu bizzat görerek tahkik ettiğini belirtiyor.)
Yusuf Özcan hoca, mezkûr kitabında bu mesele ile ilgili olarak merhum Ö. Nasuhi Bilmen ve Said Nursi‘den de birer fetva nakletmiştir. Her iki fetvada da zaruret ve hacet durumunda dişleri kaplatmanın veya doldurtmanın caiz olduğu ifade edilmiştir. el-Kevserî merhumun fetvasında herhangi bir zaruret veya hacet söz konusu edilmediği halde Ö. Nasuhi Bilmen ve Said Nursi‘nin fetvalarında, cevazın zaruret veya hacet şartına bağlandığı dikkat çekmektedir.
Keza Hanefî ulemadan el-Kâsânî merhum da kaplamanın dişe tabi olduğunu, tabiin de asıl hükmünde olduğunu söylemiştir.
Netice olarak şunu söyleyebiliriz: Hanefî mezhebine mensup bir kimse dişine kaplama veya dolgu yaptırdığı zaman, yaptırdığı bu kaplama veya dolgu asıl diş hükmüne geçer ve Said Nursi merhumun da dediği gibi kaplama veya dolgunun altında kalan asıl diş, “ağzın zahiri” hükmünden çıkar; yıkanmaması guslü iptal etmez
