büyük taarruz tarihte eşi ve benzeri görülmemiş, çok az görülmüş bir imha harekatıdır.
bu bir imha harekatıdır, zira ülke ve halk elinde avucunda kalan son güç ve kudret ile varolma-yok olma mücadelesi vermiştir.
ülke fiilen 1911'den beri savaş halindedir. tam 11 yıldır aralıksız süren savaşlar neticesinde elde avuçta tek atımlık barut kalmıştır.
hülasa yunan savunma hattı çok kuvvetliydi.
türk taarruzunun uzaması demek, cephane, erzak, para demekti.
üstelik bir önceki muharebede, sakarya'da imkansızlıklar yüzünden ordunun 1/3'ü firar etmişti, şayet bu taarruz da uzarsa orduda yine firarlar olabilirdi.
işte bu nedenle düşmanı tek vuruşta parçalamak, imha etmek ve kısa bir süre içinde anadolu'dan söküp atmak gerekiyordu...
bunun bilincinde olan atatürk bunun için bir plan oluşturdu.
planını fevzi ve ismet paşalarla paylaştı.
her üç paşa'nın ortak kararı ile planın icra edilmesi kararlaştırıldı.
kurt kapanı planı, diğer cephe komutanlarına da tebliğ edilmesi gerekliydi.
ama tüm komutanların katılacağı bir toplantı, yunan ve ingilizlerin dikkatini çekerdi.
bunun için akşehir'de, birlikler arası bir futbol turnuvası düzenlendi.
futbol turnuvasına birliklerin futbol takımları katılacak, komutanlar da maç izlemeye geleceklerdi.
işte kurt kapanı planı, futbol turnuvası sırasında yapılan toplantı ile birlik komutanlarına tebliğ edildi.
fakat 2. ordu komutanı yakup şevki paşa (subaşı) planı çok riskli buldu ve itiraz etti.
paşa’ya göre bu taarruz planı delilikti. kaybetme riski yüksekti. başarısızlık halinde ankara düşer, milli mücadele kaybedilir, anadolu tamamen işgal edilirdi.
yakup şevki paşa eski bir asker, harbiye'de stratejistti. harbiye'de hocalık da yapmış deneyimli bir komutandı. mustafa kemal, fevzi ve ismet paşalara göre de yaşça bir hayli büyüktü, bu yüzden o'na "hocam" derlerdi...
yakup şevki paşa'ya göre bu taarruz planında ikmal mümkün değildi. taarruz sırasında cephane tükenirse, yunan ordusunun topuna, tüfeğine, mitralyözüne karşı türk askeri yalınkılıç kalabilirdi.
tartışma uzamıştı...
atatürk yeniden söz aldı ve şu tarihi konuşmasını yaptı;
“uğraşa uğraşa, ancak 1 yılda düşmanla az çok denk bir hale gelebildik. bir daha bu gücü yaratamayız. bu sefer kesin sonuç almak, savaşı bitirmek zorundayız. bunun için de, tehlikesine rağmen, bu planın uygulanmasından başka çare göremiyorum”
yakup şevki paşa “bu planla kaybedersek bize vatan haini derler. bu meclis bizi asar” diye itirazını sürdürünce atatürk son noktayı şöyle koydu:
“korkmayın hocam. sorumluluk bana aittir. kaybedersek beni hemen asarsınız!”
böylece başkomutan, kurt kapanı planının bütün sorumluluğunu üzerine alıyordu...
peki planın içeriği neydi de bu kadar riskliydi???
kurt kapanı planı, yukarıda da bahsettiğim üzre, tek hamlede düşmanı dağıtmak, şaşırtarak bozguna uğratmak amaçlıydı.
kurt kapanı dediğimiz yarım ay şeklinde, düşmanın da izmir'e kaçmasına imkan veren bir sistem.
bu sisteme göre taarruz planı bir ters cephe harekatıydı, o yüzden bu kadar riskliydi.
taarruzdan birkaç gün önce, taarruz günü olan 26 ağustos sabahına kadar ordunun neredeyse tamamı mevzileri terk ederek yer değiştirecekti. bu durum fark edilirse koca ordu hareketli halde yakalanır ve bir gecede imha olabilir, ya da düşman, ordunun bu harekatına göre mevzi alabilir, bu da planı suya düşürebilirdi. https://galeri.uludagsozluk.com/r/2069082/+
yukarıdaki haritada görülebileceği üzre, türk ordusu sadece 4 gecede yer değiştirerek afyon'un güneyinde mevzilendi.
işte kurt kapanı harekat planının en büyük parçası olan bu gece yürüyüşü "zafer yolu" olarak anılmaktadır.
(bkz: 26 ağustos zafer yolu/#37598203)
türk ordusunun zafer yolu yürüyüşü, sadece geceleri olmak üzre 4 gün sürmüş, sadece 4 gün içinde ordunun siklet merkezi afyon'un güneyine kaydırılmış ve yunan ordusuna ölümcül darbenin vurulmasına hazır hale gelinmiştir.
25 ağustos 1922 gecesi, kocatepe'de zafer yolu yürüyüşünün kusursuz yapıldığı ve yunan ve ingilizlerin bunu farketmediğini öğrenen atatürk keyiflenmiş, son kez haritaya bakarak "hacianestis'in orduları şimdiden yenildi, 15 gün sonra izmir'deyiz" demiştir...
ve 26 ağustos 1922 sabaha karşı saat 04.30'da ilk topçu ateşleri başladı.
saat 05.00'da ise kocatepe'den afyon'a doğru yüzden fazla top ateşlendi. https://galeri.uludagsozluk.com/r/2069084/+
yunan neye uğradığının şaşkınlığı içerisindeyken türk topçusu arka arkaya alev kusuyordu.
yoğun topçu ateşi ile birlikte türk piyadeleri kocatepe'den afyon'a akmaya başlamıştı, ardından fahrettin altay paşa komutasındaki süvari tümenimiz düşman cephesi gerisine sarkıp ikmal yollarını vurmaya başlıyordu...
saat 6.45'te kalecik sivrisi, 10 dakika sonra tınaz tepe ele geçirildi.
sonra belen tepe, kazuçuran...
yunan mevzileri birer birer düşüyordu.
yunanlar toparlanmaya çalışsa da, fahrettin altay komutasındaki türk süvarileri afyon ile uşak'ın arasına çoktan girmiş, afyon'un izmir ile bağlantısı kesilmişti.
yunan palikaryası kurt kapanındaydı...
işte bir başkomutan.
yaptığı plandan o kadar emin ki, düşman ordusunun yanlış kararını bile o an değerlendiriyor ve o değerlendirdiği ancak 2 gün sonra yunan'ın aklına geliyor ve dumlupınar'a çekiliyor.
fakat mustafa kemal hep bir adım önde. dumlupınar'da yunan ordusundan önce mevzileniyor ve o son noktada yok edici darbeyi vurarak 30 ağustos'ta zafer kazanıyor...
4-5 ayda geçilir denilen mevzilerin sadece 1 günde geçildiği ve başladıktan sadece 15 gün sonra izmir'de nihai zaferin kazanıldığı taarruzdur büyük taarruz.
