"eğer ormanda bir ağaç devrilirse ve bunu kimse duymazsa, ses yapmış olur mu?" gözlem ve algı ile ilgili sorular yükselten felsefi bir düşünce deneyinin temeli olan bir soru. sorunun metafiziksel bir boyutu da vardır. "bir şey bir bilinç tarafından algılanmadan var olabilir mi?" sorusu bu muamma-msının yükselttiği ilk felsefi konu.
einstein bir gün arkadaşı bohr'a gerçekten "aya kimse bakmıyorsa yoktur" önermesine inanıp inanmadığını sordu. bohr'un yanıtı, "einstein ne kadar denerse denesin, olduğunu kanıtlayamaz."
