sadece bilim kurgu film senaryolarından fırlamış bir fikir gibi görünse de, aslında temeli fizik kurallarına dayanan, çoklu evren olarak da bilinen kozmolojik kavram.
başlıca birkaç teori ve dayanak noktaları şu şekilde:
1- sonsuz evrenler: uzay-zamanın gerçek yapısını tam olarak bilmiyoruz. elimizdeki veriler ve kritik yoğunluk adlı parametre, evrenin düz olduğunu gösterse de, gözleyebildiğimiz kısım için konuşabiliyoruz sadece. eğer evren bu şekilde dümdüz uzanıyorsa, kendini tekrar etme ihtimali var, çünkü evrendeki her şeyi oluşturan parçacıkların bir araya geliş biçimi sınırlı bir sayı olmalı. bu durumda bir yerden sonra her şey kendisini tekrar etmeye başlayacak demektir.
masaya belirli şekillerde dizilmiş 52 adet iskambil kağıdı gibi düşünün. elimizde 1 değil 2 deste, yani 104 kağıt olursa, bir noktadan sonra tekrar aynı kağıtları ve dizilimleri görme ihtimalimiz kesinleşir.
bu yapı max tegmark adlı teorik fizikçinin çalışmalarına dayanıyor.
2- köpük ya da balon evren: bir üniversitedeki kozmologların bir araştırma sonucuna göre evrenimiz, bir arada bulunan birçok sabun köpüğüne benzeyen evrenlerden sadece biri olabilir. detayları, büyük patlama sonrasındaki enflasyon yani şişme dönemiyle ilişkili. buna göre patlamadan sonraki şişme aşamasında evrenin bazı bölgeleri şişmeye devam ederken bazı bölgeleri durmuş ve ortaya baloncuklu bir yapı türü çıkmış olabilir.
3- matematiksel çoklu evrenler: bunların hepsinde geçerli olan fizik kuralları birbirinden farklı. modeller içerisinde en tartışmalı olan bu ve yine tegmark'ın çalışmalarına dayanıyor.
4- paralel evrenler: birbirine paralel uzay-zaman dokularından oluştuğu varsayılan model. bu evrenler normal şartlarda birbiriyle iletişime geçecek özelliklerde değiller, ama çarpışmalar yapabilir ve yeni büyük patlamaları tetikleyebilirler. bu da yine çok boyutlu teorilerden kaynaklanan bir yapı...
bunların varlığına kanıt sayılabilecek bir gözlem yapılmıştı birkaç sene önce.
5- sonuncu ihtimal ise genellikle bize uçuk görünen model. yani bir karar verdiğinizde, seçtiğiniz yolda ilerleyip bir gerçeklik yaşıyorsunuz, ama tam tersi karar vermeniz durumunda olacaklar, başka bir evren gerçekliği çıkarıyor ortaya. mesela bir işi kabul ettiniz ve yaşamınız ona göre şekillendi, ama işi kabul etmediğiniz durumda yaşamınız o karara göre şekillenecekti.
bunun altında yatan fizik de, kuantum mekaniğindeki parçacıkların, olası birçok duruma aynı anda sahip olabilmesi. everett tarzı çoklu evren olarak da bilinen model, ortaya çıkan her sonuca göre evrenin kendisini kopyalayarak her sonuca uygun farklı versiyonlar oluşturduğu fikrine dayanıyor
