An itibariyle, son 20 günde işsiz kalan insan sayısı 5,2 milyona ulaştı. Resmi olarak 4,3 milyon işsiz de önceden vardı zaten. Böylece artık 9,5 milyon işsiz var Türkiye'de. Kendi kapitalist krizinin ikinci aşamasına girerken. Dünya da üçüncü aşamaya giriyor. Yani bunun daha kötüsü var. Kapitalizmde kriz çevrimleri vardır. Ortalama 3-5 yılda, 7-10 yılda ve 30-40 yılda bir farklı uzunluk, derinlik ve şiddette meydana gelen krizler kapitalist üretimin karakteridir. Şimdi bunlar üst üste binecek hale geldi. Salgın yüzünden değil. Salgın sadece tarihte kapitalist gelişmeye etki edebilecek pek çok faktörden biri. Burada temel mesele kapitalizmin kendisi. Artı-değer oranını arttırma amacına yönelik olarak mekanizasyondaki artışın, Marx’ın ''Kapitalist üretimin gerçek engeli sermayenin kendisidir'' deyişini anımsatırcasına kâr oranlarına aşağı yönde bir basınç uygulaması. Bunun ikili bir karakteri var. Şöyle ki: Krizin kuluçkadan çıkıp derinleşmesi, güçsüz sermayelerin piyasadan ekarte olmasını ve güçlü olanların bunların servetlerine el koymalarını, giderek daha az sayıda tekelcinin her türlü iktidarının güçlenmesini gündeme getirir. işsizliğin artması ile ücretlerdeki düşme sömürü oranındaki artışla el ele gider. Bu da kâr oranlarına yukarı yönde bir basınç uygular ve kârlılık kriz öncesi seviyelere dönmeye başlar. Bu çevrimde sermayenin organik bileşimi, sabit (değişmez) sermaye oranı yükselir. Kriz patlak verdiğinde de bu sabit sermaye oranını yükseltme zamanıdır. Krizlerin birini diğerinden şiddetli kılan ve etki alanını genişleten şey budur. Aşırı biriken sermaye bir krizle değersizleşmelidir. Bunun emek ve genel olarak üretici güçler üzerindeki etkisi, giderek daha büyük miktarda atıl hale gelmektir. Sermaye yatırımları için uygun koşulların oluşması bunu gerektiriyor. Ama günümüzde kapitalizmin topyekün çöküşe geçmesine sebep olan da artık bu yatırımların istenildiği oranda yapılamaz hale gelmesi. Çünkü her defasında fiktif, sanal, balon, spekülatif sermaye ağırlaşıyor, kar oranları istenildiği oranda yükselmiyor ya da eski seviyeye ulaşması giderek daha uzun sürüyor. Aşırı ısınan sermaye birikimini sermayenin şiddetli değersizleşmesi ve değersizleşip ateşe atılan insan yığınları izliyor. Sonuçta işlemeyen bir mekanizma gerçekliği var artık. Milyonlarca insan işsizliğe ve kat kat fazlası sefalete daha sert biçimde savruluyor. Salgını bu sertliğin dışavurumu olarak düşünmeli. Bu etkinin tepkisi, aynı oranda sertleşeceği hem öngörülmesi hem de bunun için aktif bir hazırlığa, yığınak yapmaya girişilmesi gereken sınıf mücadelesinin sosyalizmle buluşmasıdır. Sosyalizmin ufkunu, programını ve belirli bir örgütlenme şeklini işçilere daha çok götürmeli, düşünsel ve eylemsel araçlar sağlamalı. Zaman içe kapanma, köşeye çekilme, sığınaklara saklanma, moral bozma ve burjuvazinin oyununu izleme zamanı değil.
