ne yazık ki şimdilik günlük ve sanki gelen tepkilere göre şekil alıyormuş gibi bir izlenim vermektedir. britanya nüfusunun dünya nüfusuna oranı %0.87 iken, dünya toplam coronavirus vakalarının %1'ine sahiptir. bu da nüfusuna oranla salgından biraz daha fazla bir pay almış gibi okunabilir. peki ya ölüm oranları olarak? şu ana kadar 55 kişi ölmüş, yani gidişat şimdilik kontrol altında. o zaman ingiltere hükümeti nasıl bir yöntem uygulamış da bunun meyvası böyle olmuş? bunların anlamı ne?
doğrusu koskocaman bir hiç: bu ve bunun benzeri yığınla rakam ve istatistiğin henüz hiçbir manası yok. ortada dolaşan ve aslında salgın olmasının ötesinde kimsenin hakkında tam olarak doğru dürüst ve işe yarar birşey bilmediği bir hadise ile karşı karşıyayız. birileri bir yerlerde hastalığı anlamak ve mümkünse aşı geliştirmek ile boğuşuyor; yani bunların yapılıyor olduğuna inanmak zorundayız. ancak sahada en büyük mesele insanların panik düzeyini kontrol etmek ile ilgili. gerek ingiltere'nin, gerekse tüm diğer ülkelerin bu bilinmezlik durumu karşısında şimdilik yapabildiği tek anlamlı "mücadele" kültürlerinin anlayacağı bir tonda paniğin önüne geçmeye çalışmak, o kadar. diğer tüm mücadele hikayeleri şu an için deneme yanılma bile sayılamayacak tavsiyelerden ibaret.
ingiltere hükümeti şu ana kadar hiçbir yere doğru dürüst bir tek yasak veya yaptırım bile getirmiş değil; insanlar ve kurumlar "toplaşmayın, birbirinizden uzak durun, yaşlıysanız evden çıkmayın" tavsilerine göre tedbirler alıyorlar, etkinliklerini iptal ediyorlar. biyolojik vaziyeti tam bilinmeyen, iki hafta sonra mutasyon geçirip neye dönüşebileceği henüz belli olmamış bir salgın ile anlayacağı dilden mücadele edebilecek bir seviyede olmadığımız için, bu bilinmezlik içerisinde en makul adım insanların sakin ve birbirlerine saygılı olmaya çalışmasıdır.
özetle "ingiltere'nin corona ile mücadelesi" diye hakkında tartışılabilecek, diğer ülkelere göre kıyas yapılabilecek, ahkam kesilebilecek bir mevzu henüz mevcut değil. "sürü bağışıklığı işe yarar mı acaba" diye bir teori attılar ortaya, bu doğru, ama bu teoriyi hayata geçirmek adına yapılmış hiçbir ciddi hareket yok. gidişata göre yarın çıkıp bu teorinin tam tersi adımlar bile atabilirler. bu ihtimaller, teoriler ve fanteziler karmaşası sadece ingiltere için değil, diğer tüm ülkeler için geçerli: herkes kendi kültürel vaziyetine göre bir "mücadele ediliyor" mesajı vermek zorunda. elbette "bak falanca ülke şunu yapmış, filanca bunu yapmamış" lafları dolaşacak. eğer öne sürülmüş bir teori panik yaratırsa ortaya başka bir teori atarlar, yeter ki elle tutulur bir cevap ve çözüm geliştirilene kadar toplumsal adabımızı belirli bir medeni seviyede tutmayı başaralım. nihayetinde mücadele denen şey her ne ise, iki ayrı cephede sürdürülmek zorunda: biri biyolojik ise, diğeri de psikolojik.
sakin ve saygılı olun, ne ingiltere'yi, ne kendinizi, ne de başka bir ülkeyi şu aşamada kesip biçmeyin, erken daha...
