'' kırılgandır. yakın akrabalarımızda, kendi cemaatleri içindeki olaylarla, mesela bir yavrunun müşkül durumda kalmasıyla devreye girer, ama dışarlıklıların, başka tür mensuplarının, mesela avın karşısında devreden çıkar. bir şempanzenin, beynini yemek için bir maymunun kafatasını ağaca vura vura kırması, maymun empatisinin pek de matah bir şey olmadığını gösterir. bonobolar o kadar gaddar değildir ama onlarda da empatinin ifade edilmeden önce pek çok filtreden geçmesi gerekir. genelde filtreler empatiye engel olur çünkü hiçbir maymun, yaşayan bütün canlılar için sürekli merhamet duymayı kaldıramaz. aynı şey insanlar için de geçerlidir. evrimsel tasarımımız, dışarlıklarla özdeşleşmemizi zorlaştırır. düşmanlarımızdan nefret edecek, tanımadığımız insanların ihtiyaçlarını gömezden gelecek, bize benzemeyenlere güvenmeyecek şekilde tasarlanmışız. kendi cemaatlerimiz içinde işbirliğine çok önem versek de yabancılar karşısında adeta başka bir hayvana dönüşüyoruz. ''
kaynak: içimizdeki maymun(sy.233) - frans de waal
