atatürk' ün 1930 da çıkan vatandaş için medeni bilgiler / medeni bilgiler (uygarlık bilgileri) kitabında bahsettiği millet başlığından bir kısım: (milliyetçilik ilkesinin temelini daha iyi anlamakta fayda getirecektir)
"B. Bugünkü Türk Milleti siyasi ve içtimai camiası içinde kendilerine Kürtlük fikri, Çerkezlik fikri ve hatta Lazlık fikri veya Boşnaklık fikri propaganda edilmek istenmiş vatandaş ve milletdaşlarımız vardır. Fakat mazinin istibdat (monarşi) devirleri mahsulü olan bu yanlış tevsimler (adlandırmalar) –birkaç düşman aleti, mürteci, beyinsizden maada (başka)– hiç bir millet ferdi üzerinde teellümden (üzüntüden) başka bir tesir hasıl etmemiştir. Çünkü bu millet efradı da (fertleri de) umum Türk camiası gibi aynı müşterek maziye, tarihe, ahlâka, hukuka sahip bulunuyorlar.
......
C. Bugün içimizde bulunan Hristiyan, Musevi vatandaşlar, mukadderat ve talihlerini Türk milliyetine vicdani arzularıyla raptettikten sonra kendilerine yan gözle, yabancı nazariyle bakılmak, medeni Türk milletinin asil ahlâkından beklenebilir mi?
Bundan sonra müşterek milli fikrin, ahlakın, hissin, heyecanın hatıra ve ananelerinin (geleneklerin) millet efradında (fertlerinde) meydana gelmesini ve kökleşmesini temin eden müşterek mazinin, birlikte yapılmış tarihin, vicdanları ve zihinleri doğrudan doğruya birleştiren müşterek dilin, milletlerin teşekkülünde en mühim amiller (etkenler) olduğunu bir defa daha kaydettikten sonra, millet hakkında, ikinci derece unsurları kale almayarak mümkün olduğu kadar her millete uyabilecek bir tarifi biz de alalım:
A. Zengin bir hâtıra mirasına sahip bulunan;
B. Beraber yaşamak hususunda müşterek (ortak) arzu ve muvafakatta samimi olan;
C. Ve sahip olunan mirasın muhafazasına beraber devam hususunda iradeleri müşterek olan insanların birleşmesinden vücuda gelen cemiyete millet namı verilir.
......
Filhakika, maziden müşterek zafer ve yeis (üzüntü) mirası;
istikbalde (gelecekte) tahakkuk ettirilecek (gerçekleştirilecek) aynı program;
Beraber sevinmiş olmak, beraber aynı ümitleri beslemiş olmak.
Bunlar elbette bugünün medenî zihniyetinde diğer her türlü şartların fevkinde (üstünde) mana ve şümul alır (anlam ve kapsam taşır). "
