tıpkı kriz gibi teğet geçen verilerdir. bir kere ortada türkiye ile ilgili bir kriz yok. önce bu ifade yanlışını düzeltelim. ekonomist değilim ama söz konusu krizin küresel bir dalgalanma olduğunu bilecek kadar takip ediyorum konuyu.
türkiye mevcut küresel krizin etkilerini hissediyor mu hissetmiyor mu bunu tartışabiliriz belki. bir kaç küçük veri ekleyelim.
**usd ve euro türk parası karşısında son birkaç ayda %50 evalüe oldular. türk parası da bu para birimleri karşısında %50 devalüe oldu. ulusal para kararlı bir süreçte değer yitiriyorsa bu dikkate alınması gereken bir kriz göstergesidir.
**bankalarda ve diğer büyük holdinglerde işten çıkarmalar başladı. pek çoğunun ismini biliyoruz. yazılan yer uludağ sözlük olduğuna göre bursa konusunda ufak bir bilgi verelim. bursa'da bu yılın ilk 10 ayında 38 bin 20 tekstil ve otomotiv işçisi işlerini kaybetti. Yıl sonuna kadar 50.000 civarı insan evine ekmek götüremez hale gelecek ve yaklaşık 200.000 insanı etkileyecek bir ekonomik daralma yaşanacak. buyrun bursa'nın yerel gazeteleri...
**ayrıca karşıt görüş olarak x firması bu kadar kâr etti, y firması bu kadar bilanço açıkladı gibi abuk verilerin krizin türkiye'yi etkilemediğine delil sunulması bilim dışıdır. yani bu şuna benziyor, pfizer ve roche milyar dolarlaca kâr ediyor ne krizi? böyle çirkin ve politik bir yaklaşım olabilir mi? beyaz eşya tüketimi krizin olmadığına delil gösterilemez, çünkü insanlar bir şekilde buzdolabı ve televizyon alacaklardır. şuna bakacaksınız, buzdolabı ve çamaşır makinası alan insanlar, ay sonu itibarıyla kredi ve kredi kartlarını ödeyebiliyor mu, ödeyemiyor mu?
buraya edit: inşaat, tekstil ve otomotiv bu sektörler en öncelikli kriz göstergeçleridir. üçünde de sert sinyaller var.
şubat mart gibi görürsünüz, tasfiye halindeki krediler açıklanır, takibe düşen kredi kartlarındaki patlamayı görürsünüz. patron yalakası, ezik küçük burjuva zihniyeti olaylara sermaye açısından bakıp ahkâm kesebilir ama, akıl ve vicdan halktan yanadır. ve halk çetin bir krizden geçmeye başladı.
gelin bir de patronlar ve şirketler dünyasına girelim. adresimiz imkb. imkb'deki çılgın kayıplardan bahsetmeyeceğim. imkb'de bir hisse değeri 0 Ytl'ye yakın durumda olan 50'nin üstünde firma var. yani borsa biraz daha düşerse firmaların piyasa değerleri sıfırlanacak ve iflas bildirimi beklenecek kendilerinden. 0.16, 0.20, 0.14 ytl gibi 0 seviyesine çok yakın onlarca büyük firma var. şirketlerimiz imkb'de son iki ayda 20 milyar dolar değer kaybetmiş. üç beş bilim dışı veriyle kriz yok diye çırpınıyorsunuz.
gerçekten yazık.
buraya da edit: bir de şu kadar iş yerinin açıldığı ülkede kriz verisi yoktur yalanı var ki, bu yalanı söyleyen birisi kobileri tanımıyor olmalı. 75.000 ytl para yatırıp bir işe girersiniz "cep telefonu" bayii açarsınız. 4 ay sonra işleri kotaramadığınızı görür devredersiniz elinizde 40.000 Ytl vardır, internet kafe açarsanız, rekabet sallar, 20.000 liraya çantacı açarsınız uzun süre gider, sonra da bir anda 4.000 liraya incik boncuk satan bijuteri işinde bulursunuz kendinizi? ne kadar çok yer açtım değil mi? alın size türkiye'de kobi gerçeği ve sonrası batıklar. kimse insanları kandırmasın reel sektör ve kobiler tükenmek üzere. yapısal olarak daha sağlam gibi görünen finans sektöründe de sıkıntılar var, acil ve kati önlemler gerekiyor.
