- eski türklerde kırbaçla uygulanan dayak cezalarını yerine getiren kişi.
- osmanlıda her türlü ölüm cezasını yerine getiren kişi.
- divan edebiyatında sevgilinin gözleri ve gamzesi aşığın ölümüne neden olacak kadar güzel sayıldığından cellat diye tanımlanır.
"olmaz ol gamze-i cellad gibi bir afed" (nefi)
