kendilerinden "ed-devlet'üt-türkiyya" diye söz eden veraset sisteminin doğal seçilim gibi olduğu türk devleti.
mısır'da kurulmuştur, kölemenler diye bilinir. kıpçak türklerinin orduya alınmasıyla oluşan askeri sınıfın zamanla güçlenmesi sonucu araplara hakim olmasıyla ortaya çıkmıştır.
çoğu sultanı arapça bilmezdi.
kutuz, baybars ve kalavun gibi sultanları vardır.
2. grup memlükler çerkezlerin de yönetime katıldığı gruptur bunlara burcî memlükler denir. bu ikinci safhada kıpçak, çerkez vs. bir arada görev almıştır.
osmanlı'yla bolca hır gür eden memlükler, ateşli silahlarca modernize edilmiş bir silahlı kuvvetlere sahip olamadılar; bu yüzden yavuz sultan selim'in kesin seferiyle tarihe karıştılar.
yine de memlükler, yönetici unsur olarak osmanlı tarafından denge unsuru olmaları için tutuldular. memlüklerin, 1798'de napolyon'la piramitler savaşı'nda çarpıştığını biliyoruz.
