erich maria remarque'ın romanlarından biri. konusu lizbon'da geçer. nazi rejimi ve savaş nedeniyle mülteci durumuna düşmüş iki kişinin avrupa'dan ayrılma çabaları sırasında bir gece tanışıp dertleşmesini, birinin diğerine acıklı hikayesini anlatmasını konu alır.
