prof. baskın oran tarafından ortaya atılmış -daha doğrusu tekrar gündeme getirilmiş- türk üst kimliğinin bölücü oluşu iddiasından hareketle kan esasından çok teritoryal esasa dayanan tutunum ideolojisini sağlamaya dönük bir sosyal projenin kavramı. az önce dediğimiz gibi kavram, aslında yeniden gündeme getirilmiş bir mefhumdur, oran'ın icad ettiği bir kavram değildir, 70'li yıllarda çeşitli sol örgütler bu kavramı kullanmıştı. ancak kavramın aydınların kendi gettolarından çıkıp halka değmesi oran'ın başkanlığındaki başbakanlığa başlı insan Hakları Danışma kurulu'nun azınlık alt komisyonunca kabul edilip, ab uyumu çerçevesinde azınlık sorununa aydınların bakışını yansıtmasıyla bürokrat ve halk kesimlerinin büyük tepkisini çekmesiyle yakından ilgilidir. adı geçen raporun yasal olmadığı, yok hükmünde olduğu, ilgili mevzuata uygun oy sayısına ulaşmadığı, türkiyelilik kavramımının da türk'e referans verdiği için kürtler başta olmak üzere diğer azınlıkların benimsemeyeceği, bu kavramın ortaya atılmasının amacının lozan'ı ortadan kaldırmak ve sevr'i dayatmak olduğu gibi eleştiriler o dönemde çeşitli gazeteciler, stk liderleri ve devlet adamları (cumhurbaşkanı sezer dahil) tarafından öne sürüldü.
