ilki teori, ikincisi ise ilkinin pratik hâli;
Lenin gibi zeki, gözü kara, cesur bir adam sonunda (bkz: stalin)in oyuncağı haline gelmiştir. Öyle ki, Stalin, Lenin hastalandığında ona özel içeriklerin bulunduğu gazete bastırmıştır.
Hülasası halinde, Marksizm’in pratik tarafı uygulanabilirliği Lenin’in bir derece yaptıkları kadar olmuş ve orada bitmiştir. Sonrası (bkz: gulag takım adaları) diyeyim alakalıları anlar!
Marksizmin teferruatı çok olduğundan etrafındaki edebiyat uzadıkça uzar ve bilmeyenler onda bir cevher var zannederler ki pratik uygulanabilirliği ancak belirli sahalarda olabiliyor fakat bütün bir yönetim modeli olarak insanlığın tüm dertlerini kavrayacak ve buna çözüm üretecek kapasitesi yoktur.
Her şeyi maddi sebebe bağlayıp insan ruhunu reddeden bir anlayışın insanlığa değil evvela kendine deva bulması şart!