psikolojiktir genellikle. günlük yaşam sıkıntıları içinde, özellikle depresif durumlarda kendisini ortaya çıkaran bir durumdur. çok fazla bilgisayar başında oturan kişilerde sıkça görülebilir.
bu mevzu bahis insanlara ilk tavsiye; biraz insan içine karışıp çiçek, böcek görmeleridir. ya da sosyalleşmeleridir. yani canım arkadaşım sabahtan akşama kadar mal gibi sözlüğe bakıp, mahallenin çaçaron karısı gibi ona buna laf yetiştirip, zengin karıların kıçında gezen falcı bohçası olmayacaksın.
diğer yandan dünyevi ve ruhani tatminsizlikle de ilgisi vardır uykusuzluğun. mesela sen herkesin söylediğini söylüyorsan, kendine özgü bir kişiliğin yoksa, torna atölyesinden çıkmış bir kazıksan, kişiliğin oturmamışsa, gene uykusuzluk çekersin. çünkü kimliğini henüz bulamamışsındır.
bir başka uykusuzluk nedeni de aptallıktır. evet evet aptallık. yani bu aptallığın belli bir tanımı yok. (bunun tanımını ben de yapamam) olaylar ve olgular arasında mantıklı bağ kurmaktan yoksunsan ya da buna muktedir değilsen, hayatın yarattığı anlam yaratma sorunu yüzünden beyin rem'in sağlıklı çalışamıyor olabilir. bunun akabinde varolanı tüm boyutlarını göremiyorsan tanı'ların tutarsız ve ezberden olur ki; bunun bir kıymet_i harbiyesi yoktur. bu da insanı aptal kategorisine sokar.