kısaca "gözlemledigin her seyi degistirirsin" anlamina gelen ifade. sadece kucuk boyutlarda yapilan gozlemler icin gecerlidir. futbol topuna baktigimda onu degistiremem cunku yeterince kucuk degil. daha guzel bir ornek vereyim. bir insana baktiginizda onu degistirebilirsiniz. nasil mi? ona bakis sekliniz karsinizdakinin beyninde bir takim reaksiyonlara sebep olur. bunu bilincli yaparak beynindeki reaksiyonlari tetikleyebilirsiniz. ancak bilincli yapsaniz da beynindeki tum olan prosesi bilemezsiniz. sadece yaklasik olarak ne oldugunu tahmi edersiniz. tam o sırada hangi noron hangi noronla bag kuruyor, nereden ne salgilaniyor, ne gibi reaksiyonlar gerceklesiyor bunlarin tumunun bilgisine hakim olamazsiniz ama bunlari gozlemci etkisi sayesinde tetiklersiniz. bu da aslinda dolayli bir etkilesim sayilir. buyuk nesneye bakarak içindeki kucuk dunyayi etkilersiniz. ufuk acici bir detay olarak burada dursun.
