sınav-tercih dönemi geldi sanırım. o halde son durumları bir sosyal hizmet uzmanından dinleyiniz. hem tercih etmeyi düşünenlere yardımcı olmak hemde mezunların durumuna (özellikle erkeklerde askerlik) ayrıntılı olarak değinmek istiyorum.
başta kendimle başlayayım. 2016 sosyal hizmet lisans mezunuyum. askerlik vesair derken bugünlere geldik. sanırım bölümün tek artısı askerliği yedek subay olarak yapmam oldu. sosyal hizmet yedek subay alımları (açık-örgün eğitimden mezun olmak hiç fark etmez) tsk bünyesinde devam etmektedir ve maaşlar da türkiye şartlarına göre oldukça iyi düzeydedir. askerlik sürecini çok merak eden oluyordur ben gibi eminim. merak etmeyin, ihtiyaç varsa zaten sizi alırlar. ben ağustos’taki celpte uzun dönem istiyorum diyerek tecil bozdurup samsun sahra sıhhiye’ye acemi birliği eğitimini almak üzere sağlık asteğmen adayı sıfatıyla çağırılmıştım. her uzun dönem çıkan sosyal hizmet uzmanı samsuna sağlık asteğmen adayı sıfatıyla gidiyor. ayrıca doktor, psikolog, pdr, eczacı ve diş hekimi gibi meslek elemanları acemi birliği eğitimi için samsuna gidiyor. (fizyoterapistler, sağlık yönetimi mezunları, biyologlar ve diyetisyenler de vardı.) onlarla beraber eğitim alıyorsunuz. ek olarak geçmiş zamanlarda sosyal hizmet akademisindeki hocalarımızın birçoğu da samsunda askerlik yaptılar. (belki ileride asker alımına ilişkin mevzuatlar değişebilir ve bizi uzun dönem almayabilirler. diyeceğim o ki bilemeyiz o günkü şartları. bizden sonra askerliğe ilişkin birtakım mevzuatlar değişti diye duydum ama konu hakkında hiçbir bilgim yok. bunu askerlik şubenize sorun.) neyse devam edelim, eğitim sonrası yapılan yazılı sınavlar sonucunda asteğmen rütbesi takıp puanımıza göre kura usulü olacak şekilde usta birliğine gittik. benim zamanımda sanırım 10-15 civarı sosyal hizmet uzmanı vardı ve usta birliği için kadrolarımızda ankara, samsun ve hatay gibi iller vardı. diğer celp dönemlerinde hangi iller var net olarak bilmiyorum, araştırmadım. unutmadan lisans sosyal hizmet okuyup da kısa dönem askerlik yapanlar da oldu herkese çıkmıyor, nasip olmuyor yedek subay olarak askerlik yapmak. bende halen şaşkınım aslında. usta birliğinde hem kendi mesleğinizi hemde komutanınızın verdiği ek işleri yapabiliyorsunuz bu durum tamamen komutanınıza bağlı. son üç ay da teğmensiniz. çok kral zamanlardı, saygı ve hürmet görmek çok güzel birşeydi, anlatılmaz yaşanır. şükürler olsun. hem altımdaki askerlerimle hem devrelerimle hemde komutanlarımla çok iyi zamanlar geçirdim. inanın askerlikle ilgili bu yazdıklarımın dışında bir bilgiye ihtiyacınız yok. uzun dönem giderseniz unvanınız bir aylık acemilikte “sağlık asteğmen adayı” atandıkdan sonraki sekiz aylık süreçte “sağlık asteğmen” ve son üç ay kala ise “sağlık teğmen” oluyor. nasibinizde varsa uzun dönem gidersiniz veya kısa. sonuçta vatanımıza olan borcumuz..
neyse, konumuza devam edelim. şimdi biraz da tercih etmeyi düşünenlere yönelik bişeyler yazalım. okulda okurken ve askerlik sürecinde herşey güzel hoştu ancak an itibariyle ben dahil çoğu sosyal hizmet uzmanı işsiz durumdadır. mezun sayısına bakıldığında an itibariyle atama yok denecek kadar azdır ve özel kurumlarda da çoğu zaman talep fazlalığından ötürü iş bulmak zorlaşmaktadır. (belki ileride devlete ve özel kurumlara alımlar çoğalır son alımları takip edin.) bir diğer taraftan kariyer yapmak mıdır, bir ümit midir, zaman kazanmak mıdır, yoksa bir kaçış yolu mudur bilmiyorum ancak bu bölümden mezun birçok insan yüksek lisans-doktora yapıp akademisyen olmak istiyor fakat özellikle vakıf üniversitelerindeki lisans sosyal hizmet bölümlerine olan ilgi epeyce azaldığı için (arkadaşım böyle söylemişti devlet üniversitelerine olan talebi bilmiyorum) üniversiteler de ilerleyen süreçte akademisyen aramayacaktır diye düşünüyorum. kaldı ki bu dört yılın üstüne, 2 yıl yüksek lisans ve 4 yıl da doktora yapmak kısacası toplamda 6 yıl kadar daha okumaya zaman ayırmak kolay şeyler olmasa gerek.
mevcut işsizlik sorununun temel sebeplerinden bir tanesi açıköğretimden çok ciddi mezun verilmesi diyebiliriz. bunun yanı sıra vakti zamanında açık öğretimi “açıktan da sosyal hizmet okunur” diyerek destekleyen bazı hocalar şuan ne düşünüyorlar merak ediyorum. üzücü gerçekten. zamanında ataması var diye ben dahil birçok kişi bu mesleğe yönlendirildi. şuan 85-90 civarı puan almalısınız ki alım olduğunda kolayca atanabilesiniz. (ileride açılacak kadro sayısına göre bu puan aralığı da değişkenlik gösterebilir.)
evet meslek insan haklarına vurgu yapar ve tüm dünyada geçerliliği olan bir meslektir. elbette dünya geneline bakıldığında ihtiyaç vardır. kaldı ki ingiltere gibi ülkeler yakın zamanda sosyal hizmet uzmanlarına olan ihtiyacı tekraren dile getirmişlerdir. fakat şuan itibariyle türkiye özelinde devlette atamalar mezun sayısı baz alındığında yeterli durumda değildir ve özel sektörde de kıymeti çok fazla bilinmemekle birlikte iş bulmak kolay değildir. (umarım gelecekte istihdam genişler. sürekli takip etmek gerekir.)
hemen hemen birçok meslekte deniz bitti. sosyal hizmete özgü birşey değil. özellikle sosyal hizmet bitiren ve iş bulamayan arkadaşlara yazıyorum bunu. ben işsiz kaldığım için kesinlikle üzülmüyorum çünkü yiyeceğimiz bir ekmektir. herkes bir yola girer ekmeğini bir şekilde kazanır. ama inanın işsiz kalmak dünyanın sonu değil.. bunu anlamak benim çok zamanımı aldı ve psikolojik olarak kendimi çok zorda hissettiğim zamanlar oldu ama sonunda bazı şeyler domino taşı gibi oturdu hayatımda elhamdulillah, bunu söylemeden edemem.. yıllar evvel atamaları biten ve şuan hiç ataması olmayan bölümlerden mezun insanlar aç kalmadı. sizde kalmazsınız. rahat olun, tevekkül edin ve başka işlere odaklanın. neden atanamadım diye düşüneceğinize ingilizce çalışarak zamanınızı harcayın. haberiniz yok zaman geçiyor treni kaçırıyorsunuz.
tercih dönemindeki arkadaşlar.. henüz yolun başındasınız. tercih yaparken birçok şeyi göz önünde bulundurun. ailenize veya öğretmenlerinize danışın, her noktayı istişare edin. tecrübeli insanların fikirlerini alın. zira 4 yıl “bir üniversiteye gideyim de bölüm ne olursa olsun sonrasına bir şekilde bakarız ya” diyerek boşa atılacak kadar değersiz bir zaman dilimi değildir. sosyal hizmet seçmeyin de demiyorum ama durumlar ortada. elhamdulillah aç değilim açıkta değilim, birkaç konuda mesleğimle alakalı iş kuracağım. beni yaratan illaki bir yoluna koymuştur. olmadı başka bir iş bakarız.
sözüm yine size gençler. unutulmamalıdır ki kariyer planlaması çok önemlidir. şuan anlamayabilirsiniz belki beni. en azından türkiye şartlarında ortalama bir bölüm seçseniz dahi ingilizceniz yoksa dört yıllık süreçte onu halledin ki bir farkınız olsun. ha eğer lisans öncesi varsa eğer ingilizce hazırlığı da kesinlikle ama kesinlikle “arkadaşlarım bölüme başladı bu benim için bir zaman kaybı olur, ben bir sene geride kaldım” şeklinde görmeyin. mümkünse %100 ingilizce bir bölüm okuyun. beni mezun olduğunuzda çok iyi anlarsınız. türkçe sosyal hizmet okuyan biri olarak şuan ingilizce öğrenmeye çalışıyorum. bunu bir kenara not edin unutmayın.
yardımcı olabildiysem ne mutlu. sonumuz hayrolsun. ingilizce çalışacaktım ama dedim belki bir faydası olur okuyanlara. hayatınızda başarılar dilerim.
bir shu...
ek: sosyal hizmet mesleğinin sadece meslek elemanları arasındaki diğer adı (bkz: sosyal çalışma) dır ve dünyada ise (bkz: social work) olarak adlandırılır.
