demir

entry49 galeri
    36.
  1. yıldızların katili olan elementtir.
    yıldızların başlıca yakıtı şüphesiz evrende en fazla bulunan ve en basit atom olarak bilinen hidrojendir. tek protonlu bu basit atomlar big bangle beraber tüm evrene yayılmıştır. gaz ve toz bulutu halinde nebulalar oluşmuş, devamında diğer gök cisimleri toz bulutlarının kütle çekimle bir araya gelmesiyle oluşmuştur.

    yıldızlar da bu esnada yeterince büyüklüğe ulaşınca parlamaya, ışık saçmaya başlamıştır. ne varki bu parıldamanın bir de mikro evrendeki sebepleri vardır. hidrojen füzyonu dediğimiz olay bu noktada başlar. yüksek ısı ve basınç karşısında dayanamayan hidrojen atomları elektronlarını kaybeyip, plazma haline geçiş yaparlar, dahası atom içi boşluklar olarak ifade edilen bölgeler, bu yüksek kütle çekimle ortadan kaybolur ve hidrojen atomları birbir birleşerek helyum atomuna dönüşür.

    hidrojen füzyonu için gereken enerji, helyum füzyonu için yeterli değildir. işte bu noktada yeterli nükleer reaksiyon gerçekleşemeyince yıldızın içe doğru basıncı artar ve daha büyük enerjiler açığa çıkar. bu enerji sayesinde artık helyumun; berilyuma, oksijene ve karbona dönüştüğü görülür. yıldızın dıştan içe doğru nükleer reaksiyonları atom ağırlığına göre değişiklik göstermektedir. çekirdeğe geldiğinde ise yıldızın üretebileceği en ağır element olan demir karşımıza çıkar.

    lakin periyodik tablodaki en ağır element demir değildir. dahası olması için çok daha büyük bir güç gerekir. süper nova.

    yıldızımız güneşin süper nova olması imkansızdır kütlesi itibari ile. başta belirttiğimiz konuya gelecek olursak; yıldızların katili olması, çekirdeğinde taşıyabileceğinden fazla demir biriken yıldız, gerekli nükleer reaksiyonu yapamayınca şişer, ve dış katmanlarını kaybeder. dış katmanlarını kaybedince de kendi içine çökme başlar ve kimi zaman nötron yıldızı, kimi zaman da karadelik olur. güneş nötron yıldızı olacak. nötron yıldızı olduğunda dış gezegenlerini kaybedecek, küçük bir ihtimal de dünyayı kaybedecek.
    1 ...
bu entry yorumlara kapalı.
© 2025 uludağ sözlük