jean jacques rousseau'ya göre insan istediği her şeyi yapabildiğinde değil, istemediği hiçbir şeyi yapmayabildiğinde özgür olacaktır.
insan iradesi üzerinden açıklamaya çalıştığı bu felsefi boyuttan günümüz dünya normlarına geçersek özgür birey diye bir şey olamayacağı görülüyor ne yazık ki..
özgürlük konusunda bireysel gayret veya gayretsizliklerinizi peak noktaya çıkarsanız bile sizin iradeniz dışında gelişen ve var olan bazı durumlar, özgürlük algınıza büyük ketler vurmaktadır. ülke sınırları, genel ahlak kuralları, doğanın gücü ve maddiyatın yaşantımıza adeta nüfuz etmesi gibi etmenler bizleri oldukça çaresiz bırakabilmektedir.
