haldiler yani urartular çok tanrılı inanca sahiptiler. tanrılarının en büyüğü haldi (xaldi) adını taşıyordu. -kürtçe'deki tanrının huda (xuda) ile olan benzerliği gözardı edilmemelidir.-
ikinci en büyük tanrıları ise fırtına tanrısı olan teşuba idi. ( hurri ve hititler'de ise teşub'tu.) -van gölü çevresindeki kürtler arasında teşiba sözcüğü bugün de hortum yapan rüzgar ya da kasırga anlamında kullanılmaktadır.-
güneşi temsil eden tanrıçaları ise ardini adını taşıyordu. -kurmanci'nin bazı şivelerinde ar ateş,tin ise bir nesnenin yaydığı güçlü sıcaklık anlamına gelmektedir.-
