tarih bilgisi çok az olan insan bile avrupanın ortaçağı(karanlık çağ) yaşadığı dönemde büyük bir nüfus çoğunluğunun kara vebaya yani ağır bir hastalığa yakalındığını ve insanların imana geldiğini ve iyileşmek için din görevlilerinden yardım istediğini din görevlilerinin kutsal kitaptan sözler okuyup iyileştirme çabalarının hiç birinin işe yaramaması nedeniyle ibadethaneleri bırakıp kaçtıklarını, insanların dinden nefret ettiklerini artık böyle aşağılık haslıklarla ölmek istemediklerini anlayıp rönesans ve reform hareketlerine giriştiğini tıp biliminde ilerlediğini bilir.
