bu durumda dostoyevski, shakespeare, goethe, wilde... kitap okumadan kitap yazdılar.
• neymiş kitap okumak yaratıcılığı öldürürmüş. bilakis kitap okumak hayal gücüne hizmet eder ve bu da yaratıcılığa sebep olur.
büyük yazarlar okudular ve daha büyük muhayyilelelerle büyük yapıtlara imza attılar.
• dostoyevski okuduysanız kitaplarında daima gogolden, turgenyevden, muhtelif rus şairlerden bahseder, alıntılar yapar, onları okuduğunu belli eder. turgenyevin nihilist bazarovu olmasa dostoyevski ivan fyodoroviçi yaratabilir miydi?
• neden büyük yazar çıkmıyor sorusunun da cevabı basit: oğuz atay bile hak ettiği değeri yeni yeni görüyor. şu an 21. yüzyılı yaşıyoruz ve 22. yüzyıl bu yüzyılın parlayanlarını okuyacak. belki rus edebiyatından yeni gogol'ler bizden yeni tanpınar'lar çıkacak.
• freud: "dostoyevski olmasaydı, dünya psikanalizi daha çok beklerdi" derken de bu sözde gerçekliği çürütür. freud için ufuk açmıştır fyodor m.d.
• misal, aristo niye bu kadar büyük bir filozof? platon ve sokrat okuduğu, doğa filozoflarının bilgisine haiz olduğu ve hayal gücü, muhakeme konusunda sıkıntısı olmadığı için.