merzifoni kara mustafa paşa da denir kendisine. devşirmedir, köprülüler tarafından yetiştirilmiş son derece yetenekli ve dirayetli bir devlet adamıdır. hatta o dönemde devletin başında bulunan tek yetenekli komutandır, bunu anlamak için 16 yıl süren savaşların kendisi öldükten sonraki kısmına bakmak yeterlidir. kendisi ruslarla savaşmış ve büyümekte olan rus tehdidini varsayarak stratejiler geliştirmiştir.
avcı mehmet i ikna etmek için viyana üzerine yürüme isteğini kendisinden gizlemiştir. kişisel egosu sebebiyle kırım hanı ve bir takım paşalarla viyana üzerine yürünmesi esnasında tartışmışsa da viyana yı kuşatarak avrupa ya korku sarmıştır. en büyük hataları kuşatmaya büyük toplar götürmemek ve kuşatma öncesi daha önce osmanlı nın sürekli yaptığı gibi avrupa yı siyasi nüfuzunu kullanarak karıştırmamasıdır. avrupa bu sefer bir ittifak kurmuş ve kendisini yenilgiye uğratmıştır. ayrıca ordusuna da çok güvenmiş, bir bakıma gençliğinin ve tecrübesizliğinin kurbanı olmuştur.
viyana önlerinde ordusu bozulunca elde kılıç düşmana saldırmışsa da silahdarı ve birkaç vezir tarafından durdurulmuş, budin üzerinden belgrat a doğru çekilmiştir. geri çekilirken tavsiyeler üzerine padişah a değerli hediyeler yollamış ve bozgunu unutturmaya çalışmıştır. buna rağmen kendisini çekemeyen çıkarcı kimselerin de baskılarıyla kukla padişah avcu mehmed kendisinin katlini buyurmuştur.
sadece bir çarpışma kaybetmiş ve bunun yüzünden öldürülmüştür. kendisini yenen jan sobieski kahraman ilan edilmiş, osmanlı ise kendisinden başka savaşı idare edebilecek kabiliyette bir devlet adamının eksikliği sebebiyle perişan olacağı bir savaşa girmiştir.
