iki ayrı biçimde yorumlanan olgu. ilki klasik ayrıksı devlet anlayışı. buna göre devlet toplumdan bağımsız bir olgudur ve kendi işleyiş mekanizmaları vardır. bu modelleme de işleyiş mekanizmları insansızlaştıralarak toplumdan koparılması ve fetişistleştirlmesi devletin ayrıksı yapısının geçersizliğini ortaya koymaktadır.
diğer yorumlama biçimi ise toplumsal ilişkiler biçiminde düşünülen devlet modelidir. buna göre devlet hakim sınıfın elinde toplumun politik ve ekonomik olarak düzenleme aracıdır. bu modellemeye dair yapılan eleştirilerden biri de devletin konumuna dair bir yapı bırakılmamasıdır ve mekanik bir işlevsellik sağlanmasıdır. işin garibi bu eleştiriyi yapanlar toplumsal ilişkilerin boyutunu mekanik bir biçimde yorumlayarak tarihi ve nesneyi parçalayıp atmalarıdır.
