Mö 3200 senesinde yazıyı icat ederek insanoğlunun tarihi devirlere geçişini sağlayan uygarlıktır. Zigurrat adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir. Bu yapıların en alt katını erzak deposu olarak kullanmışlardır. Halktan gelen erzağın hesabını tutmak için de çivi yazısını icat etmişlerdir. Millet meclisinin adı unken; şehir devletlerinin adı sitedir. Sitelerin yöneticileri ensi/patesi; birden fazla sitenin yöneticisi lugal; tüm sitelerin yönetimini eline alan kral ise lugal kalma adıyla anılmıştır. En önemli şehirleri ur, uruk, kiş, lagaş'tır. En önemli destanları GILGAMIŞ, YARADILIŞ, TUFAN DESTANLARI'DIR. Tarihteki ilk yazılı hukuk kuralları da sümerler'e ait olup bu kanunlar tarihe urugakina kanunları olarak geçmiştir.
