''milliyetçi çin'' olarak da bilinir. chiang kai-shek tarafından kurulmuştur. ikinci dünya savaşı'ndan sonra çin'de, komünistler ve milliyetçiler arasında süren iç savaşın neticesi de belli olmuş, savaşı kaybeden milliyetçiler anakaradan, formoza adasına çekilmiş ve burada bir devlet kurmuştur. amerika'nın yüzde yüz destek vermesi sonucunda, anakaradaki komünistler adayı ele geçirememiş ve iki farklı çin doğmuştur. ilk başta, batı dünyası komünist çin'i tanımamış, çin'in temsilcisi olarak tayvan adasındaki yönetimi görmüşse de, anakaradaki yönetimin geçici olmadığını görünce, 1,5 milyar çinliyi görmezden gelememiştir. iki farklı çin kabul edilmemiş, tayvan adası bizim kktc gibi olmuştur. soğuk savaş boyunca ve sonrasında, günümüze kadar, bu iki çin'in birleşmesi için anakara tarafından onlarca öneri getirilmişse de, bölünmüşlük günümüze kadar taşınmıştır. soğuk savaşın sonlarına kadar adada yönetimi elinde tutan shek'in partisi guomindang, soğuk savaş sonrasında iktidarı kaybetmiş olsa da, yeni nesil tayvanlılar da, kendilerinden önceki kuşaklar gibi çin ile birleşmeye karşı çıkmışlardır. aslında tayvan varlığını abd'ye borçludur. bu adayı "büyük bir savaş gemisi" olarak görmüşler ve çin'e müdahale konusunda kullanmışlardır. abd, her iki çin'in birleşmesini istediğini söylese de, tayvan halkı bunu istemediği sürece, çin halk cumhuriyeti'nin baskılarına karşı, adanın yanında olacağını da söylemiştir. çin, hong kong için geliştirilen modeli tayvan'a önerse bile tayvanlılar bunu kabul etmemiştir. son olarak, ufacık ada diyip geçmemek gerekir. 2000'li yıllara kadar, abd'nin en büyük ikinci dış ticaret ortağıydı bu ülke. 5-10 yıl öncesinde 300 milyar dolar gibi bir dış ticaret hacmi vardı.
