21 Ocak 1774 tarihinde abisi padişah üçüncü mustafa'nın vefatından sonra tahtta çıktı. Saltanatı süresince birçok ıslahat ve imar hareketlerinde bulundu. Devlet işleriyle daima yakından ilgilendi.
Padişah Birinci Abdülhamid, siyasî ve askerî ıslahatlara girişti. Avrupaî tarzda mektepler açtı. Yeniçeri ocağına ve donanmaya yeni bir çehre kazandırmaya çalıştı. Sürat Topçuları Ocağı’nı kurdurdu, hazineye gereksiz masraf olarak gördüğü cülus bahşişini kaldırdı. Yeniçerilerin sayımını yaptırdı ve gereksiz yere fazla para alanları tespit ettirdi. Bu faaliyetleri yürüten Sadrazam Halil Hamid Paşa, menfaatleri bozulanlar tarafından padişaha şikâyet edildi. Halil Hamid Paşa, yaptığı tüm olumlu çalışmalara rağmen, bu konuda yanıltılan Padişah Birinci Abdülhamid’in emriyle idam edildi.
padişah birinci Abdülhamid, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşının kötü şekilde devam ettiği bir dönemde tahta geçti. Ruslara karşı konulamayacağını anlayan Osmanlı Devleti, 21 Temmuz 1774 tarihinde Küçük Kaynarca Antlaşması'na imza attı. Küçük Kaynarca Antlaşması ile Osmanlı imparatorluğu; Dünya üzerindeki üç büyük devletten biri olma özelliğini kaybetti.
Dindarlığı ve iyiliği sebebiyle halkın “velî” olarak gördüğü Padişah Birinci Abdülhamid, on beş yıl iki ay on yedi gün süren saltanattan sonra, 1789 yılı Nisan ayında 1787-1792 Osmanlı-Rus savaşında Özi Kalesi'nin Rusların eline geçtiği, kale içindeki halkın Ruslar tarafından katledildiği haberini duyunca felç geçirerek 64 yaşında vefat etti. yerine yeğeni padişah üçüncü selim tahtta çıktı.
